Deprem ve kader (Türkiye bir deprem ülkesidir) - 6
DEPREM KARŞISINDA İNSANIN
SORUMLULUĞU ALLAH’IN KADERİ
*Makro alemi (galaksiler, yıldızlar, gezegenler) de, Mikro alemi de (Virüsler, tek hücreliler, çok hücreliler ve insanlar) tasarlayan, yaratan ve bir kader ile sistem (nizam) kuran, her şeyin yaratıcısı olan Allah’tır.
*Allah, sistemi kevnî (yaratılış) kanunlarla (Evren’in genişleme, yörüngeler, çekim, jeolojik, termodinamik, fizyolojik, homeostatik vs. kanunlar) dinamik halde tutar.
*Yerküresi yapısı, hareketleri, vs. de Allah’ın taktir ettiği bir kaderdir. Dolayısıyla depremler de bir kaderdir. Bunun önüne geçmenin imkanı yoktur.
*İnsanlar, Allah’ın koyduğu kanunları bilmek - uymak ve buna göre davranmak, tedbir almak zorundadırlar. Aksi taktirde doğacak neticelere katlanmak durumunda kalırlar.
*Aklını kullanmayan, tedbir almayan insan sorumludur. İnsanın bu sorumluluğu yerine getirmeyip, doğan/doğacak olumsuzlukları Kader’e havale etmesi, haşâ Allah’ı suçlamak olur.
TÜRKİYE’DEKİ DEPREMLERLE, DİĞER
YERLERDEKİLERİN MUKAYESESİ
*Türkiye’de vuku bulan 7 ve üzeri şiddetteki bazı depremler şunlardır;
Tarih- YerÖlen kişiDepremin
sayısışiddeti
27 Aralık 1939
Erzincan32.968 kişi7.8 mw*
19 Ağustos 1966
Varto-Muş23946.9 mw
24 Kasım 1976
Muradiye-Van38407.5 mw
17 Ağustos 1999
Gölcük-Marmara18.3737,4 mw
12 Kasım 1999
Düzce8457.2 mw
6 Şubat 2023
Kahramanmaraş50.0007.7-7.6 mw
DÜNYA’NIN DİĞER YERLERİNDEKİ
BAZI DEPREMLER
Tarih- YerÖlen kişiDepremin
sayısışiddeti
22 Mayıs 1960
Valdivia-Şili3.0009.5 mw
27 Mart 1964
Prens William-Alaska1289.2 mw
27 Şubat 2010
Maule –Şili5008.8 mw
11 Mart 2011
Tōhoku –Japonya19.7599.1mw
*Her iki tablodakiler mukayese edildiğinde, Türkiye’deki depremlerin daha yıkıcı olduğu bariz bir şekilde görülmektedir. Depremin şiddeti (mw) uluslararası ilim camiasınca standart bir değer olarak kabul edildiğine göre; Türkiye’deki depremlerin şiddeti, Dünya’nın diğer yerlerinde vuku bulan depremlerin şiddeti ile mukayese edildiğinde, Türkiye’dekilerin şiddetinin daha düşük olduğu görülmektedir. Buna mukabil yıkım, Türkiye’dekilerde daha fazladır.
BUNUN NEDENLERİ CİDDİ OLARAK
SORGULANMALIDIR!
* Ölümlere; Deprem değil, depremin sebep olduğu bina yıkımları ve tsunamilerin sebep olduğu asla unutulmamalıdır.
DEPREMİN SEBEP OLDUĞU YIKIMLARIN
BAZI NEDENLERİ ŞU ŞEKİLDE SIRALANABİLİR;
1- İnşaatların yapıldığı zemin;
Zeminin sarsıntıların gücünü azaltıcı olup olmaması. Oynak, yumuşak zeminler daha risklidir.
2- Fay hatlarının tesbiti;
İnşaatların, fay hatlarının üzerinde veya yakınında yapılması daha risklidir.
3- Zemine göre inşaat tekniklerinin seçimi;
İlgili ehil uzmanlarca (kurumlarca) zemin etüdleri yapıldıktan sonra, buna uygun inşaat tekniklerinin seçilmemesi risklidir.
4- Uygun malzeme kullanımı;
Zemine, seçilen inşaat tekniklerine, binanın kat sayısı vs. göre uygun inşaat malzemesinin kullanılmaması risklidir.
5- Liyakâtli-ehil elaman kullanımı;
Amelesinden-kalfasına, ustasından-mühendisine vs. kadar işin ehli kimselerin çalıştırılmaması risklidir.
6- Denetim mekanizmaları;
İlgili kurumların (Yerel belediyeden-anakent belediyesine, ilgili odalardan-kurumlara, bakanlıktan-yürütmenin başına kadar) kanun-yönetmeliklere uygun denetimin yapılmaması risklidir.
7- İmar afları;
Kaçak, uygunsuz olarak yapılan inşaatlara imar affı çıkartılması risklidir.
8- Adalet mekanizmaları;
Mevzuatlara uygun olmayan inşaat yaparak, maddi-manevi kayıplara sebep olanlara, zaman aşımına uğratılmaksızın gerekli caydırıcı cezaların verilmemesi risklidir.
9- Eğitim;
Aileden, ilk okuldan başlayarak her kademedeki okullarda, görsel ve yazılı iletişim araçları vasıtasıyla deprem hakkında vatandaşların devamlı eğitilmeleri gereklidir.
10- Hatalardan ders almak;
Geçmişte yaşanan felaketleri ve neticelerini ciddi bir şekilde inceleyerek, yapılan hataları tesbit edip, bu hataların halde ve gelecekte de bir daha tekrarlamaması için, sorumluluk mevkilerinde olanların gerekli tedbirleri almaları zaruridir.
SON SÖZ;
*Bu gün, bir deprem ülkesi olan Japonya, geçmişten ders alıp kurduğu sistemle, insan ölümlerini, bina yıkımlarını azaltmakla kalmayıp, eşyaların ve hatta çiçeklerin zarar görmemesi için çalışıyor. İbretlik değil midir?
*Türkiye bir deprem ülkesidir. Depremler periyodik olarak tekrar edecektir. Bu Allah’ın takdiri ve kaderidir. Bundan kaçış yoktur.
*İnsanlar, özellikle de sorumluluk mevkilerinde olanlar gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. Sorumluluklarını yerine getirmeyip, ‘Kadere havale etmek, Allah’a bühtandır’.