Gerger Sultan Alaeddin Camii ne zaman ibadete açılacak?
Adıyaman İli’nin Gerger Kazası (İlçesi)’nin en önemli Tarihi Camii, Gerger İlçesi’nin Nefs-i Gerger (Oymaklı) Köyü’nde bulunan, 800 yıllık Selçuklu eseri Sultan Alaeddin Câmi-i Kebîr’idir. Osmanlı Arşiv Belgelerinde, Selçuklu Sultanı 1. Alaeddin Keykubad tarafından 1220’li yıllarda yaptırılan ve Osmanlı Devleti zamanında asırlarca Cami olarak hizmet veren, bugün Minaresi’nin üçte biri hala ayakta olan “Gerger Sultan Alaeddin Cami-i Kebiri’nden şöyle bahsedilmektedir: “Sultanım. İnayetli, merhametli Efendim Hazretleri Devlet-i ikbal ile sağ olsun. Arzuhal-i kullarıdır ki, Malatya Sancağında GERGER KASABASI’NDA VAKİ SULTAN ALAEDDİN’İN BİNA EYLEDİĞİ CAMİ-İ KEBİR’de Diyarbekir hazinesi malından olmak üzere … … yevmi iki akçe vazife ile mutasarrıf Seyyid Hamza ve yine Cami-i mezkurda yevmi iki akçe vazife ile mutasarrıf müezzin olan Seyyid Süleyman kendi hüsn-i rızalarımız ile Berât-ı Şerif-i alişân ile mutasarrıf olduğumuz hizmetlerimizi yine Cami-i mezburda iki akçe vazife ile devirhan olan Seyyid Hüseyin b. Seyyid Süleyman’a kasr-ı yed ve Beratlarımızı yedine teslim olunmakla merahim-i aliyyelerinden mercûdur ki, cihet-i mezkuranın kayıtları derkenar-ı malum-i devletleri buyuruldukta atik beratlarımız mûcebince altı akçe Hüseyin kullarına tevcih olunup müceddeden Berat-ı Şerif itâ buyurulmak ricasıyla arzuhale cesaret babında emr ü Ferman lutf-i ihsan Devletlü inâyetlü Efendim Hazretlerinindir. Bende Es-Seyyid Hüseyin b. Es-Seyyid Süleyman (Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivi, BOA, Belge Tarihi: Hicri. 20-03-1218 (Miladi:1803) 1761 Tarihli başka bir Osmanlı Arşiv Belgesinde de; “Gerger’de vâki “Sultan Alaaddin Camii” baha-i hasır, kandil ve şem’-i asel cihetlerinin mutasarrıfı İmam Abdurrahman’nın 1171 senesi vazifesinin Diyarbekir Hazinesi’nden itası.” (Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivi, BOA, Belge Tarihi: H. 21-01-1175 (Miladi:1761) yine Gerger Sultan Alaeddin Camii’nden açıkça bahsedilmektedir.
16/01/2023 tarihli Dilekçemiz üzerine, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından 26/01/2023 Tarihli Kararıyla; “Adıyaman İli Gerger İlçesi Oymaklı (Nefs-i Gerger) Köyündeki (115 Ada, 38 No’lu Parsel’de yer alan) Sultan Alaeddin Camii, Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı ve 1. Grup Yapı olarak Tescil edilmiştir.” (1) Bu vesileyle Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne hassasiyetlerinden dolayı teşekkür ederim.
Bundan sonra yapılması gereken, T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü öncülüğünde, Gerger Müftülüğü, Gerger Kaymakamlığı, Gerger Belediye Başkanlığı, hayırsever işadamları ile Diyanet İşleri Başkanlığı’nın işbirliğiyle, 800 yıllık Selçuklu eseri olan “Gerger Sultan Alaeddin Cami-i Kebiri’nin” Restore edilerek, yeniden ibadete açılmasıdır!
Böylelikle hem Gerger İlçemiz hem de Türkiye çok önemli tarihî ecdad yâdigârı bir Selâtîn Camii’ne kavuşmuş olacaktır.
1-) 800 yıllık Selçuklu eseri olan “Gerger Sultan Alaeddin Cami-i Kebiri’nin” Restore edilerek, yeniden ibadete açılması için T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne 10/ 08/ 2023 yılında Belgeleriyle yapmış olduğumuz Müracaat Dilekçesi’ne aradan yaklaşık bir yıllık bir süre geçmesine rağmen hâlâ cevap alamadık?..
2-) T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın “ecdad yâdigârı İslami eserlere sahip çıkılması” konusundaki hassasiyetini bilmiyor mu?.. Biliyorsa, “Gerger Sultan Alaeddin Cami-i Kebiri’nin” Restore edilerek, yeniden ibadete açılması için üzerine düşen resmi görevleri niçin yerine getirmiyor?.. Yunanistan, Bulgaristan, Macaristan’daki yıkık Tarihi eserlerle ilgilenen T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü, Adıyaman’ın Gerger İlçesi’ndeki 800 yıllık Sultan Alaeddin Camii’ne 100 yıldır niçin sahip çıkmamış?.. Bu ilgisizlik daha ne kadar sürecek?..
3-) Gerger İlçemizin İslâmî kimliğine, Turizm’ine, maddi ve mânevi kalkınmasına, gelişmesine vesile olacağı gün gibi âşikâr olan 800 yıllık Selçuklu eseri “Gerger Sultan Alaeddin Cami-i Kebiri” bir an evvel Restore edilerek, yeniden mutlaka ibadete açılmalıdır! Uyarılarımızı bir atasözümüzle bitirelim: “İki yüz lâf, yarım iş etmez!” Vesselam.
(1) Daha geniş bilgi için bkz. Osmanlı Arşiv Belgelerine Göre Gerger Kazası, Gerger Kalesi ve Sultan Alaeddin Camii, M. Emin Gerger, Gerger Yayınları, İstanbul, 2022, Kitabı istemek için İletişim: [email protected]/ Tel: 0532. 5226164