Bu araçları kim kullanıyor?

Otonom sürüş, atsız arabalardan beri otomotiv sektöründe yaşanan belki de en büyük ve heyecan verici gelişme.

Peki sürücü olarak bir insana ihtiyaç duymayan, gidilecek yer bilgisini aldıktan sonra hemen hemen hiçbir zaman müdahale etmeyi gerektirmeyen bu araçlar nasıl çalışıyor?

Otonom araçlar en başta gelişmiş bir sensör ağıyla donatılmak ve bu sayede etrafını anlamlandırmak zorunda. Radar, LIDAR, kızılötesi gibi cihaz merkezli sistemlerin yanında GPS ve nesnelerin interneti gibi dışarıdan gelecek sinyalleri yorumlayacak sensörler, araca nerede olduğunu, hangi hızla ve ne yönde ilerlediğini, etrafında yoluna çıkabilecek hangi engellerin olduğunu bazen insan gözünün bile farkedemeyeceği kesinlikte bildirebilir.

Fakat bildirmek yetmez, bu bilgilerin yorumlanması gerekir. Bunun için, bu bilgileri işleyerek bir sonraki hamlenin ne olacağına (ya da olmayacağına) karar verecek, insan zekasına alternatif bir sistem gerekir. Bu ihtiyaca ise "yapay zeka" cevap verir. İhtiyacın ve davranış kalıplarının temelleri elbette sisteme insan tarafından bildirilir ancak sonrasında sensörlerden gelen verileri işlemek neredeyse tamamen yapay zekanın işidir.

Elbette bu yapay zeka da güçlü bir hesaplama kapasitesine ihtiyaç duyar. Bunun için, çip teknolojisinin gelişmesine ihtiyaç vardı ve bu gelişimin 2000'li yıllar ile erişilmiş olmasının bu teknolojide büyük payı var.

Otonom araçların bahsettiğimiz özellikleri, onun insan hatası sebebiyle meydana gelen kazaları ve bu kazaların yol açtığı ölüm ve yaralanmaları en aza indirmesi muhtemel. Ancak sistem kusursuz değil; yanlış bir sensör verisi, hatalı bir hesaplama ya da yapay zekanın öngörü sınırları dışında bir seçeneğin ortaya çıkması, hâlâ bu araçların tamamen otonom olarak kullanılması hususunda çekingenliğe yol açan ve haksız da sayılamayacak gerekçeler.

Otonom sürüş teknoloji sayesinde trafik sıkışıklıklarının ya da insan hatası dolayısıyla meydana gelen vakit ve yakıt israfının önlenmesi de bir avantaj.

Ancak bahsettiğimiz sorunların yanı sıra insana dair başka problemler de bu araçların yaygınlaşma hızını bir süre daha baskılayacak gibi. 

Veri güvenliği, kanun koyucuların sorumluluk belirlemedeki tutumu ya da insan hayatını etkileyecebilecek kaçınılmaz bir aksiyonun hangi ahlaki kriterle karar alınarak uygulanacağı gibi sorunlar bunların başında geliyor.

Netice olarak, bu teknolojinin önünde ilerlemesi gereken uzun bir yol görünüyor.