Siyaset nedir?

“Hiçbir değeri, çıkar, ırkçılık, gurur, şöhret ve makam sevgisiyle kirletmeden; öfke, kin ve haset gibi kötülüklere bulaştırmadan; insani yüceliğe hizmet yolunda millet ve devlet gücünü iyiliğe yöneltme erdem ve iradesi siyasettir.”

Siyaset, toplum ve toplumların, bir düzen içerisinde yaşamasını sağlayan devlet yönetimi sanatıdır. Her fert ve ailenin komşu haklarına riayeti gibi devletler de komşu ve diğer devlet haklarına riayet eder, dünya düzeninden sorumlu olduklarını kabul eder; sorumluluklarını kabul etmeyenlerle de müştereken adaleti sağlayabilirlerse netice itibariyle siyaset dünya düzeninin sahibi olur. Siyaset, hakka hukuka inanan ve bu inancına göre her türlü fedakarlığı yapmaya hazır olan bilgi, tecrübe ve dirayet sahibi kimselerin yapacağı bir hizmettir. Onun için tarih boyu, toplum güvendiği ve değer verdiği insanı kabile reisi yapmıştır. Eşkıya ve zorbadan başkan olmaz; zorbalıkla gelmek isteyen, oturamadan gider. Milletin gönlüyle gelip hizmet edenler asırlarca yaşar. Nitekim darbecilerin hiçbirisi devlet başkanı olarak kalamamış, sadece milletini perişan edip gitmiştir.

Siyasi kararlar, kabile reisliğinden, monarşiye, oligarşiye, krallığa, çarlığa, İmparatorluğa, Hilafete, demokrasiye kadar, yönetim sorumluluğu ve yetkisi tek kişiye aittir. Yönetim zaafı için bahane aramaya imkan yoktur. Bu siyasi yetkiyi, başkanın görüşlerine uygun olarak, elçiler, valiler, komutanlar ve özel yetkili kimseler de kullanabilirler. 

Hudeybiye anlaşması, sahabelerin çoğunluk teşkil eden isteklerine rağmen yapılmış bir anlaşmadır. Neticenin de ne kadar isabetli olduğu tarihin onayıyla ortadadır. 

Siyaset münferit meselelerde dikkat ve özel davranışa imkan veren bir anlayış ve davranış tarzı olduğu gibi, birçok konuda, devlet yönetimi gibi, mesleğin özel gereklerine, yöneticinin sisteme dönüşen farklı bakışını ifade de kullanılmaktadır. Bir işadamı ticaretinde borçlanmamayı, diğeri “borca mal vermemeyi”  seçerek farklı ve hatta zıt politikalar uygulayabildiği gibi devlet yönetiminde de siyaset farklılıkları olabilir. 

Halk zekası bu inceliği, çeşitli nüktelerle anlatmaktadır. Örneğin: Fabrikanın gıda paketlerine nezaret eden sorumlu kişi sürekli, “paketleri siyasetle alın ve siyasetle koyun” deyince, işçi “Siyasetle alıp koymak nasıl olur?” diye sorar; “Paketleri patlatıp içindekileri dökmeden alın, patlatmadan koyun” demektir. Çünkü siyaset, “Bir işin en önemli gereği ne ise, o işi o gerekleri dikkate alarak yapmaktır”. Burada da paketleri patlatmamaktır.