Uzman isim kış mevsiminde bulaşıcı hastalıklara dikkat diyerek açıkladı! Fena denge değişti, tekrar düşünün
Son yaşanan depremler felaketinden sonra bulaşıcı hastalık riski de ortaya çıkabiliyor. Son günlerde uzmanların deprem sonrası uyarıları şok etti ve gündem oldu. Uzmanlara göre: vücuttaki dengesi çok kritiktir, tüm vücudun kendini koruma kabiliyeti azalır. Bu zamanlarda sık görülen ilgili hastalıklar fena değişti ciddi hastalıklar olabilir aman dikkat... Şu günlerde ise uzmanlar, çadır kentlerdeki kalabalık yaşam ortamı ve kış mevsimi nedeniyle zaten halen yoğun biçimde görülen Kovid-19, RSV ve influenza (grip) gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı uyarıyor ve maske kullanımını öneriyor. Peki, Kış mevsiminde tükettiğiniz yiyecekler ile hastalıkların önüne geçmeniz mümkün mü? Gelin hep birlikte bu yiyeceklerin hangileri olduğuna göz atalım
Büyük depremlerin ardından afet bölgelerinde ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar salgına yol açabiliyor. Çeşitli nedenlerle kendini gösteren hastalıklar, felaket bölgelerinde şartların olumsuz yönde değişmesine bağlı olarak kendine hızla yayılabileceği bir zemin bulabiliyor. Bu nedenle önemli yaşamsal riskler de taşıyabilen bulaşıcı hastalıklara karşı çeşitli önlemler alınması gerekiyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Funda Timurkaynak, deprem sonrası afet bölgelerinde yaşanabilecek salgın hastalıklar ve bunlardan korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Prof. Dr. Timurkaynak, "Deprem sonrası enfeksiyonlar sıklıkla ikinci haftadan sonra görülmektedir. Ortaya çıkma riski bulunan enfeksiyonları, üç ayrı şekilde gruplayabiliriz" dedi ve bu riskleri şöyle sıraladı:
Prof. Dr. Timurkaynak, özellikle doku kayıplarının eşlik ettiği açık kirli yaralanmaların, yara yeri enfeksiyonlarına neden olabileceğini belirterek "Bunların arasında gazlı kangren gibi ciddi olan ve uzuv kaybıyla sonuçlanabilen ağır bir tablo da görülebilir. Bu tip doku bütünlüğünü bozan yaralanmalar, tetanos bağışıklığı yıllar içinde azalmış bireylerde tetanos için de risk taşımaktadır. Yaralanan yetişkinlerin son 10 yıl içinde aşısı yok ise aşının zaman kaybetmeden yapılması önemlidir" dedi.
KOVİD VE GRİP RİSKİ GÖZ ARDI EDİLMEMELİ
Kovid-19 ve grip salgını riskinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Timurkaynak şöyle konuştu: "Deprem nedeniyle kurulan çadır kentlerdeki kalabalık yaşam ortamı, kış mevsimi nedeniyle zaten halen yoğun biçimde görülen Kovid-19, RSV ve influenza (grip) gibi viral etkenler üst solunum yolu enfeksiyonu salgınına zemin hazırlamaktadır. Vücut direncinin zayıflaması da hastalıklara yakalanma ve bulaş riskini artırmaktadır. sabah'ın aktardığı haberde:" Prof. Dr. Timurkaynak, alınacak önemleri de şöyle sıraladı: "Bu nedenle depremzedelerin mümkünse maske kullanımına, sosyal mesafeye ve el yıkamaya dikkat etmesi, kalabalık çadırların sık sık havalandırılması önem taşımaktadır."
"Depremde yabani ve evcil hayvanların idrarlarının su ya da yiyecekleri kontamine etmesi 'leptospiroz' adı verilen 'leptospira' isimli bakterinin neden olduğu enfeksiyona yol açabilir" diyen Timurkaynak, şunları söyledi: "Hastalık; ateş, titreme, kas ağrısı, baş ağrısı, kusma ve ishal ile başlayıp kısa bir süreliğine iyileşse de belirtiler tekrar başlayarak karaciğer, böbrek fonksiyon bozuklukları ve menenjit şeklinde seyreden bir tabloya dönüşebilir. Suların kapalı şişelerde, kaynatılarak ya da klorlanarak kullanılması bulaşı önlemede önemlidir."
SULAR KLORLANARAK KULLANILMALI
"SU tüketiminin kapalı şişelerde, kaynatılmış ya da klorlanmış olarak kullanılması önemlidir" diyen Prof. Dr. Timurkaynak, "Suyu klorlamak için Dünya Sağlık Örgütü'nün önerilerini dikkate almak gerekir. Sebze ve meyvelerin klorlanmış suyla yıkanması ve ellerin dezenfeksiyonu da gıda güvenliği için çok önemlidir" dedi.
Deprem sonrası kanalizasyon sistemlerinin hasarlanması ve içme suyuna dışkı karışması sonucu tifo, dizanteri, kolera gibi ishalle seyreden hastalıkların görülebileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Timurkaynak "Deprem sırasında hayatını kaybedenlerin bedeninden bulaşabilecek enfeksiyon hastalıkları ise sınırlıdır. Kolera, bu enfeksiyonların başında gelmektedir. Dışkı-ağız yoluyla bulaşan sarılık türleri (Hepatit A ve Hepatit E virüse bağlı) ve paraziter enfeksiyonlar ortaya çıkabilir. Bu tür hastalıkların önlenmesi için tuvaletlerin sağlıklı bir biçimde kullanılabilir olması gerekir."
Deprem sonrası su ve besinlerden bulaşan hastalıklardan nasıl korunulur?
Sağlık Bakanlığı sıkı sıkıya uyarıyor. Peki, su ve besinlerden bulaşan hastalıklara nasıl dikkat edebiliriz.
Kendinizi ve ailenizi koruyun:
• Güvenli su için ve kullanın
• Ellerinizi sık sık yıkayın
• Tuvaletleri su kaynaklarından uzak yerlere kurun
• Güvenli yemek yiyin: Kaynatın, pişirin, soyun veya atın
• Güvenli temizliğe önem verin
• Sel sularından veya kirlenmiş su birikintilerinden kaçının
Güvenli su kullanın:
• Suyunuzun güvenli olup olmadığını öğrenmek için sağlık otoritelerini ve yerel yetkilileri dinleyin
• İçmek, besinleri yıkamak, yemek hazırlamak ve diş fırçalamak için ambalajlı su kullanın.
• Ambalajlı suyunuz yoksa, güvenli hale getirmek için suyunuzu kaynatın veya dezenfekte edin.
Suyu kaynatarak veya dezenfekte ederek güvenli hale getirmek:
• Kaynatabiliyorsanız, suyunuzu tamamen kaynatın ve en az 1 dakika boyunca kaynatmaya devam edin.
• Suyunuzu dezenfekte etmek için kokusuz ev tipi (%10 klor içerikli ve katkısız) çamaşır suyu kullanın
• Önce 1 bardak çamaşır suyuna 9 bardak normal su karıştırılarak %1’lik Klor Solüsyonu hazırlanır.
• Sebze ve meyveler: 1 litre suya 20-30 damla %1’lik klor solüsyonu damlatılarak hazırlanan karışımda 15 dakika bekletildikten sonra tüketilmelidir.
• Tuvalet temizliği, 5 su bardağı suya iki bardak çamaşır suyu katılarak hazırlanan solüsyonla yapılabilir.
Ellerinizi sık sık sabun ve güvenli suyla yıkayın:
• Yemek yemeden veya hazırlamadan önce, çocuklarınızı beslemeden önce
• Yaraları tedavi etmeden veya hasta birine bakmadan önce ve sonra
• Tuvalete gittikten sonra, bebek bezini değiştirdikten veya tuvalete gitmiş bir çocuğu temizledikten sonra
Sabun yoksa, en az %60 alkol içeren alkol bazlı el dezenfektanı kullanın.
Güvenli yemek yiyin:
• Soğukta saklanmamış et ve süt ürünlerinden kaçının
• Yiyecekleri iyi pişirin, sıcak yiyin ve üzerini kapatın
• Kendi soyduğunuz meyve ve sebzeler dışındaki çiğ yiyeceklerden kaçının
Güvenli temizleyin:
• Yiyecek hazırlama alanlarını ve mutfak gereçlerini sabun ve güvenli su ile temizleyin ve yeniden kullanmadan önce tamamen kurumasını bekleyin
• Kendinizi, çocuklarınızı, çocuk bezlerini ve giysilerinizi içme suyu kaynaklarından 50 metre uzakta yıkayın
Sel sularından veya kirlenmiş su birikintilerinden kaçının:
• Sel sularıyla temas ettikten sonra ellerinizi sabun ve suyla yıkayın
• Çocukların su birikintilerinde oynamasına izin vermeyin
• Çocukların güvenli olmayan suda ıslanmış ve dezenfekte edilmemiş oyuncaklarla oynamasına izin vermeyin.
Siz veya aileniz ishalli hastalığa yakalanırsanız ne yapmalısınız?
En yakın sağlık kuruluşuna başvurun, evdeyken ve tedavi görmek için beklerken susuz kalmamaya devam edin, sulu ishali varsa bebeğinizi emzirmeye devam edin.
Soğuktan olan hastalıklar neler?
Kışta sıklığı artan başlıca enfeksiyon hastalıkları nezle (soğuk algınlığı), grip (influenza), bademcik iltihabı (tonsillofarenjit) ve alt solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Kış hastalıkları: Kış aylarında insanların en çok nezle, grip, faranjit, larenjit, sinüzit, orta kulak iltihabı, bronşit, zatürre gibi hastalıkların şikayetleri artıyor.
