Siz de yorumlara yazın SGK uzmanı Murat Özdamar cevaplasın! Emeklilikten vazgeçmek mümkün
Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar, yorumlar kısmına yazdığınız soruları cevaplamaya devam ediyor. Siz de yorumlarda sorularınızı yazın, Özdamar cevaplasın.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Murat Özdamar sizlerden gelen sorulara cevap veriyor. İşte bu hafta sizlerden gelen sorular ve Özdamar’ın cevapları:
Emeklilikten vazgeçmek mümkün
Soru: Ben sigortalı işçiyim. EYT kapsamından emekli olmak için dilekçe verdim. Beklediğimin çok çok altında oldukça düşük bir maaş bağlandı. Emekli maaşım yüksek olsun diye emeklilikten vazgeçmek ve prim ödemeye devam etmek istiyorum. Ne yapmalıyım? Sait V.
Cevap: Emeklilik hakkı talebe bağlı haklardandır. Bu nedenle sigortalı, SGK’ya yazılı olarak emeklilik müracaatı yapmadığı sürece emekli maaşı bağlanmıyor. Mevcut SGK uygulamasına göre emeklilik talebinde bulunan sigortalıya maaş bağlanmamış yani memur maaşı bilgisayara girip müdürü de maaş onayını henüz yapmamış ise emeklilik talebinden vazgeçme talebi kabul ediliyor. Ancak maaş memur tarafından bilgisayara girilmiş ve yetkili müdür de onaylamış yani maaş bankaya gönderilmiş ise emeklilik talebinden vazgeçmek mümkün olmuyor. Emeklilik yaşı gelince emekli olmak avantajlıdır. Ancak dilerseniz tüm sigorta kollarına tabi çalışarak emekli maaşınızı kestirmeniz de mümkündür.
Ölüm aylığı için 1800 gün prim gerekir
Soru: Benim babam 1958 doğum. SSK girişi 1986 yılından. 1447 gün prim ödemesi var. Ancak primlerini iki sene önce toplu olarak iade almıştı. Babam bu ay vefat etti. Anneme ölüm aylığını nasıl bağlatabiliriz? Ahmet C.
Cevap: En az 1800 gün primi ödemesi oluştuktan sonra ölen sigortalıların dul eş, reşit olmayan çocukları, bekar, dul boşanmış kızları ile bazı koşulları sağlayan anne ve babasına ölüm aylığı bağlanabilir. Ölenin en son SSK statüsünde olması halinde 1800 gün prim şartı aranmaz ve borçlanma hariç en az beş yıl sigorta ve 900 prim günü varsa ölüm aylığı bağlanması mümkün olur. Babanızın en son sigorta statüsü SSK ise annenizin ihya talebinde bulunması sonrası SGK tarafından ödenen toptan ödeme tutarının SGK’ya ödenmesi halinde annenize ölüm aylığı bağlanır. Önce toptan ödemeyi ihya için başvuru yapın. Ardından da ödemeyi yapıp. Son olarak ölüm aylığı bağlanması için SGK Müdürlüğüne başvuru yapınız. Şayet son sigorta Bağ-Kur ise ve SSK gün toplamı 900 günden az ise ölüm aylığı bağlanabilmesi için ihya dışında 353 gün askerlik borçlanması da ödemeniz gerekir.
Hisse değişmese de aylık değişebilir
Soru: Ben, oğlum ve kızım ölen kocamdan dolayı Bağ-Kur ölüm aylığı alıyoruz. Oğlum maaş alma yaşını tamamladı ve geçen ay aylığı kesildi. Aylıktan çıkan çocuğumun hissesi bana veya aylık alan diğer çocuğuma geçer mi? Hamide M.
Cevap: Dul eşin ölüm aylık hissesi; ölen eş emekli ise almakta olduğu emekli maaşının, emekli değilse hesaplanacak olan ölüm aylığının yüzde 50’sidir. Aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eş, emekli olmaması veya sigortalı çalışmaması koşuluyla yüzde 75 oranında aylık alır. Çocukların aylık hissesi ise yüzde 25 oranındadır. Dul eş dışında ölüm aylığı alan iki çocuk varsa çocuğun biri aylıktan çıksa bile dul eşin ve aylık alan diğer çocuğun aylık hissesi değişmiyor. Ancak ölüm aylıklarında bir alt sınır maaş uygulaması olduğu gibi Bağ-Kur maaşlarında bir de Sosyal Destek Ödemesi bulunuyor. Gerçek aylık için ölüm aylık hissesi değişmezken bu Sosyal Destek Ödemesi için hisse değişiyor. Çünkü bu ödemenin tamamı dağıtılıyor. Buna bağlı olarak da aylık için eşin hisse yüzde 50 çocuk için hisse yüzde 25 oluyor ancak sosyal destek ödemesi için eş hissesi üçte iki, çocuk hissesi üçte bir oluyor. Dolayısıyla da ölüm aylığı artıyor. Özetle, ölenin kök aylığı en düşük aylık olan 10.000 TL tutardan fazla ise aylık hisseniz değişmeyecek ancak sizin ve diğer aylık alan çocuğunuzun aylığını mutlaka artacaktır. Hisse düzeltimi için Bağ-Kur emekli dosyası bulunan SGK Müdürlüğüne başvuru yapınız.
Bağ-Kur tescili yoksa geriye hizmet kazanılamaz
Soru: Benim 1996-2007 yılları arasında vergi kaydım vardı. Hiç esnaf Bağ-Kur primi yatırmadım. Bu döneme ait primlerimi geçmişe dönük olarak ödeyebilir miyim? Muammer G.
Cevap: Geçmişte ticari faaliyeti olan ancak Bağ-Kur’a kayıt ve tescil yaptırmamış olanların geriye doğru tescil yaptırarak prim ödeyip hizmet kazanması mümkün değil. Ancak Bağ-Kur kaydını yaptırıp Bağ-Kur sicil numarası almış olanların borç nedeniyle silinmiş olan hizmetlerine ilişkin primlerini ödemesi yani ihya yapması halinde Bağ-Kur hizmetlerini kazanması mümkün. Eğer geçmişte Bağ-Kur kaydı yaptırmamış iseniz hizmet kazanmanız mümkün olmayacak.
