Türkiye gazetesi yazarı Necmettin Batırel, Türk Lirası'nın reel efektif döviz kuru seviyesindeki değişimleri analiz etti. Batırel, Merkez Bankası'nın TL'nin aşırı değerlenmesini önlemek için aldığı tedbirleri değerlendirdi. İhracatçıları koruma adına yapılan müdahalelerin piyasa üzerindeki etkilerini masaya yatıran Batırel, Türkiye'nin ekonomik gidişatının güçlü TL ve düşük enflasyon hedeflerine odaklandığını vurguladı. Batırel, şunları kaydetti:
Türkiye gazetesi yazarı Necmettin Batırel, Türk Lirası'nın reel efektif döviz kuru seviyesindeki değişimleri analiz etti. Batırel, Merkez Bankası'nın TL'nin aşırı değerlenmesini önlemek için aldığı tedbirleri değerlendirdi. İhracatçıları koruma adına yapılan müdahalelerin piyasa üzerindeki etkilerini masaya yatıran Batırel, Türkiye'nin ekonomik gidişatının güçlü TL ve düşük enflasyon hedeflerine odaklandığını vurguladı. Batırel, şunları kaydetti:
"TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru temmuzda 62,90 ile Mart 2021'den bu yana en yüksek seviyeye çıktı. ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru temmuzda 94,69’a yükseldi. Merkez Bankası, Türk lirasının aşırı değerlenmesini, döviz fiyatının aşırı ucuzlamasını istemiyor. Türk lirasının “aşırı değerlenip değerlenmediği”, “TÜFE Bazlı 2003=100 Reel Efektif Döviz Kuru Endeksi”nden izleniyor. Bu endeks Türkiye’nin TÜFE değişimi ile ekonomik ilişkilerimizin yoğun olduğu ülkelerin TÜFE endeksleri harman edilerek düzenleniyor. 2003 yılında kabul edilen sisteme göre döviz kuru endeksi eğer 100’ün üzerine çıkmış ise, Türk lirası değerlenmiş, döviz ucuzlamış demektir. Şu anda efektif kur 62,90 ile 100 puanın 37,10 puan altında. 2013 Ocak ayında kur 120,1’e yükselmişti. 11 yıldan bu yana yaklaşık %100’e yakın değer kaybetmiş. Rakamlar TL’de aşırı değerlenme yok diyor. Dolayısıyla bugün 33,50 TL’den işlem gören dolar aşırı ucuz değil. Doğru sonuca varmak için rakamları böyle okumak lazım.
Merkez Bankası ihracatçıyı korumak adına geçen hafta piyasadan 2,5 milyar dolar satın aldı. Almasaydı, dolar bugün 31 liraya inmişti. TİM Başkanı kurun 37 lira olmasını istiyor, o zaman tüm maliyetlerde özellikle akaryakıt fiyatlarında büyük artış yaşanır, şirketler bunu hemen fiyatlara yansıtır, enflasyon yeniden yükselişe geçer. Nedense bunu düşünmek istemiyorlar. Diğer taraftan Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet şartlarını ölçen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, temmuz ayında 50,8 seviyesinde gerçekleşti. Biliyorsunuz 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamlar ihracatta ve imalat artışında iyileşmeye, 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor. Endeks, ihracat ikliminin üst üste yedinci kez aylık bazda güçlendiğini gösterdi. Yani ihracatta ve imalatta problem yok. Şu anda estirilmeye çalışılan negatif hava tamamen anlamsız.
Merkez Bankası yılın üçüncü Enflasyon Raporunda yıl sonu enflasyon tahmininde değişikliğe gitmedi. İkinci çeyrekte enflasyon gerçekleşmelerinin tahmin patikası ile uyumlu olduğu için 2024 sonu için TÜFE %38 olacak, 2025 yılında %14’e inecek 2026’da yüzde 9 ile tek haneye düşecek dedi. Böylece verdiği hedeflerin arkasında durarak kendisine ne kadar güvendiğini gösterdi. Aynı yaklaşım iş dünyasından da gelirse, sonuca çok daha kolay ulaşılır. Güçlü lira, gerileyen enerji fiyatları ve yavaşlayan ekonomi nedeniyle aşağı yönlü riskler artıyor. Fiilî gerçekleşme Merkez Bankası tahmin aralığı alt bandına yakın olabilir. Faiz indirimi konusunda net mesaj verilmedi. Bank of America, Merkez Bankasının politika faizini aralıkta indireceği görüşünde. Citibank ise kasım ayına kadar faizlerin %50 düzeyinde tutulacağını tahmin ediyor. Stratejist Timothy Ash, “TCMB gelişmekte olan ülkeler arasında en güvenilir merkez bankalarından biri” dedi. Bankanın bilançosu ve döviz pozisyonundaki iyileşmeler beklenenden daha hızlı oluyor. Yüzde 40 altı bir enflasyona gitme konusunda kararlı duruş sergilediği için buraya ulaşmak mümkün. Faiz seviyesi korunur ve kur artışı olmazsa, bu hedef gerçekleşir. Tabii ki bunun bedelini bazı kesimler öder ama unutmayın enflasyonun bedelini tüm Türkiye ödedi."
