Onlar, yaşadıkları döneme maddi manevi anlamda damga vurarak iz bırakıp gittiler. Bugün, Mücahid Lider Muhammed Ali Sabıroğlu'nu hayırla yâd ediyoruz.
Bölgede 1880 – 1890 dönemi incelendiğinde özellikle Fergana Vadisi’nde, Ruslara karşı en büyük direnişi İşan olarak isimlendirilen yerel sufî liderlerin gösterdiği görülmektedir. Kendilerini yerel halkların temsilcileri olarak gören İşanlar, Ruslara karşı direnmeye teşvik etmişlerdir. Çarlık Rusya’dan zulüm gören bütün halklar gibi Türkistan’ın Fergana Vadisindeki ahali de zulüm ve eziyet çekmişlerdir. Böyle zulüm ve eziyetleri gördükçe içine sindiremeyen, özgürlük ve bağımsızlık için kendinî feda eden, unutulmaz şahsiyet Muhammed Ali Sabır oğlu Dükçü İşan Andican direnişinin rehberi olarak bilinmektedir. Dükçü İşan Çarlık Rusya zulmünden ezilen, haksız yere zulüm gören, halkın istiklali için direnişe çıkmıştır. Türkistan halkının, özgürlüğü için mücadele eden önder bir insandır.
Dükçü İşan olarak tanınan ve asıl adı Muhammed Ali olarak bilinen şahıs, 1856 yılında Fergana Vadisine bağlı Margilan şehrinin Mingtepe Şehidan köyünde bir çiftçi ailesinde doğmuştur. Babası Molla İsmail işanlar hizmetinde bulunan itibarlı bir şahsiyet olarak bilinmiştir. Kendisi “dük” ip eğirme aleti (kirmen) yapan usta olduğundan “dükçü” olarak meşhur olmuştur. Dükçü kelimesinin İşan’ın ekmeğini dük-kirmen hazırlamakla kazandığından kaynaklandığını savunanlar da mevcuttur. Molla İsmail üç oğul ve bir kız evlat sahibiydi. Babasının mesleğini ve lakabını alan Dükçü İşan orta boylu, zayıf, buğday renkli, bitişik kaşlı, az konuşan, güler yüzlüydü. Ailesi İşan on yaşındayken Mingtepe’nın Tacik adlı köyüne taşınmıştır. Babası Dükçü İşan’ı din eğitimi alması için Buhara’ya göndermiştir. İşan on dört yaşında Fergana’da Gicduvan köyüne imam olarak atanmıştır. İşan on sekiz yaşındayken babası vefat etmiştir.
Babasının vefatından sonra Semarkand’a yakın Karruh köyünde bir İşan olarak bilinen Mulla Osman’ın hizmetinde iki sene tahsil görmüştür. Fergana Vadisine yirmi yaşında döndü. Andican’da herkesçe bilenen Sultanhan Töre İşan’ın hizmetinde bulundu.
30 yaşında, 1886’da sonbahar mevsiminde hac seferi için yola çıkmış, Odesaİstanbul üzerinden Hicaz’a ulaşmıştır. İki yıl Hicazda kaldıktan sonra Hindistan yoluyla dönüşte bir yıl kadar Kaşmir’de kalmıştır. Hacdan geldiğinde halk Muhammed Ali Sabır oğlunu İşan olarak kabul ettiler.
İşan makamına yükselmesinin nedenlerinden biri de, onun yeteneği ve çalışkanlığıdır. Dükçü İşan Sultanhan Töre’nin başarılı öğrencilerindendi ve bundan dolayı yüksek dinî unvana layık görülmüştür. Belli bir derecede tahsil görmüş, titiz ve takva sahibi olarak ahalinin sevgisini kazanmıştır.
Dükçü İşan genç yaşlardan itibaren, Rus hükümetinin sömürge siyasetine, zulüm altında kalan ana vatanını, mahkûm olan halkını hayat zorluklarına etraflıca bakarak, gerçekleri anlamıştır. Birçok ülkeye gitmiş ve kendi halkını hayat şartlarını karşılaştırmıştır. Nihayet kendi halkını ezilmiş, haksızlığa uğramış olduğu kanaatine varmıştır. Bu adaletsizliğin nedeni de Çar Rusya sömürgesi olduğunu idrak etmiştir.
