Kuduz hastalığı nedir? Kuduz virüsü: Kediden kuduz bulaşır mı, kuduz öldürür mü? Kuduz belirtileri ve kuduz kuluçka süresi
başıboş köpeklerin ısırdığı çocuklarla ilgili açıklamada bulunuldu. İki çocuğun sokak köpeği tarafından ısırılması ve bir çocukta kuduz belirtilerinin görülmesi ile kuduz hastalığı gündemde yer almaya başladı. İnternette sıklıkla aratılan kuduz hastalığı ve belirtileri için araştırmalar yapılıyor. Evcil ve yabani hayvanlarda görülebilecek kuduz virüsünün insanlara bulaştığı vakalar görülüyor. Hayvanlarda ve bulaşan insanlarda ölümcül olabilen hastalıklardan kuduz, zoonoz (insanlara hayvanlardan geçen) hastalık türlerindendir. Memli hayvanlar başta olmak üzere neredeyse hayvan türlerinin hepsinde görülür. Sıklıkla kuduz virüsünün olduğu hayvanın ısırmasıyla bulaşır. Peki, kuduz belirtileri neler, tedavisi nasıl olur? Kuduz nedir, neden olur? Kuduz öldürür mü, nasıl bulaşır? Kuduz belirtileri nedir ve nasıl tedavi edilir?
Hacettepe Üniversitesi'nden Bitlis’te, başıboş köpeklerin ısırdığı çocuklarla ilgili açıklamada bulunuldu. Bitlis’in Adilcevaz ilçesinde sahipsiz köpeklerin saldırısına uğrayan ve kuduz virüsü tespit edilen çocuklardan birinin sağlık durumunun ciddiyetini koruduğu, diğerinin ise taburcu edileceği bildirildi.
Bitlis'in Adilcevaz ilçesinde, sahipsiz köpeklerin ısırdığı ve kuduz şüphesiyle Hacettepe Üniversitesi (H.Ü) Tıp Fakültesi Hastanesi'ne kaldırılan 2 çocuğun tedavileri sürüyor.
Birçok kişi internette "kuduz belirtileri nelerdir, tedavisi nedir, nasıl bulaşır" gibi sorular yanıt arıyor. Bitlis'de yaşanan vakanın ardından Hacettepe Üniversitesi konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Peki, kuduz nedir, neden olur? Kuduz öldürür mü, nasıl bulaşır? Kuduz belirtileri nedir ve nasıl tedavi edilir?
Kuduz Hastalığı Nedir?
Kuduz, enfekte hayvanların tükürüğünden, yani salyasından insanlara yayılan ölümcül bir virüstür. Kuduz virüsü genellikle ısırma yoluyla diğer canlılara bulaşır.
Ülkemizde kuduza yakalanma ve bulaştırma olasılığı en yüksek türler arasında at, eşek, inek, keçi, kedi, ve köpek gibi evcil hayvanlar ile ayı, çakal, domuz, kirpi, kokarca, köstebek, kurt, tilki, sansar, yarasa gibi yabani hayvanlar bulunur.
Kuduz hastalığı erken müdahale edilmesi zorunlu bir hastalıktır. Kuduz belirtileri ve semptomlarının görülmeye başlandığı hemen her vakada hastalık bireyin ölümüne neden olur. Bu nedenle, kuduza yakalanma riski ile karşı karşıya kalan her bireyin korunmak için kuduz aşısı yaptırması zorunludur.
KUDUZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hayvanlarda kuduz belirtileri;
Hayvanın huyunda veya hareketlerinde değişimler, korkaklık, sinirlilik ve saldırganlık görülebilir.
Hayvanda genellikle şiddetli ısırma isteği bulunur.
Vücudunda felçler, yutkunma güçlüğü, salya akması, kasılmalar görülebilir.
*Bu belirtileri gösteren hayvanlardan uzak durulmalı ve en kısa sürede İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine haber verilmelidir.
İnsanlarda kuduz belirtileri;
Isırılan vücut bölgesinde duyu değişikliği,
Parezi veya paralizi (Felç),
Yutma güçlüğü,
Sudan korkma,
Bilinç kaybı,
Kasılmalar,
Kaygı bozuklukları.
Kuduz Hastalığı Neden Olur?
Kuduz enfeksiyonuna kuduz virüsü neden olur. Kuduz virüsü, enfekte canlıların tükürüğü yoluyla yayılır. Herhangi bir memeli, yani yavrusunu emziren hayvan türlerinin tamamı kuduz virüsünü başka türlere bulaştırabilir. Enfekte hayvanlar, başka bir hayvanı veya kişiyi ısırarak virüsü yayabilir.
Daha nadir vakalarda ise enfekte olmuş tükürük, ağız ya da gözler gibi mukoza zarlarının bulunduğu dokularla veya açık bir yara ile temasa girdiğinde kuduz virüsü yayılabilir. Bu, enfekte bir hayvanın bireyin cildinde açıkta duran küçük bir kesiği yalaması durumunda dahi meydana gelebilir. Isırmanın yanı sıra pençeleme gibi yaralanmalar da kuduz virüsünün taşınmasına yol açabilir.
Çok nadir vakalarda virüsün doku ve organ nakli alıcılarına enfekte bir organ aracılığı ile taşındığı görülmüştür. Aynı zamanda kuduz bir hayvanın etinin veya sütünün çiğ olarak tüketilmesi de kuduz bulaşmasına neden olabilir.
Çeşitli faktörler kuduz hastalığına yakalanma riskini artırabilir. Bunlar arasında Afrika ve Güneydoğu Asya ülkeleri dahil olmak üzere kuduzun daha yaygın olduğu gelişmekte olan ülkelerde seyahat etmek veya yaşamak, mesela vahşi hayvanları kamp alanından uzak tutmak için önlem almadan yarasaların yaşadığı mağaralarda keşfe çıkmak gibi bireyi kuduz riski taşıyan vahşi hayvanlarla temas ettirme olasılığı bulunan faaliyetlerde bulunmak, laboratuvarda kuduz virüsü ile çalışmak, tanınmayan hayvanlar ile yakın temasta bulunmak, ve kuduz virüsünün beyne daha hızlı ulaşmasına yardımcı olabilecek baş veya boyun yaraları bulunur.
KUDUZ NASIL BULAŞIR?
Kuduz virüsünün sadece köpeklerden bulaştığı sanılsa da birçok evcil hayvan bu hastalığı taşıyor olabilir. Bu hayvanların insanı ısırması sonucunda bulaşma riski oluşur. Bazı durumlarda hayvanlarının salyası da virüsü taşıyabilir.
KUDUZ TEDAVİSİ VAR MI?
Kuduz, kliniği geliştikten sonra ölümle sonuçlanan bir hastalık olup, tedavisi bulunmamaktadır. Kuduz bulaşma yollarından birine maruz kalınmışsa, kişi kuduzu önlemek amacıyla mutlaka sağlık kuruluşuna müracaat etmelidir. Sağlık kuruluşunda planlanan kuduz profilaksisi (kuduz aşısı vb.) uygulamaları ile kuduz önlenebilir.
Kuduz Hastalığı Nasıl Önlenir?
Bireyler, kuduz hastalığı riskini azaltmak için öncelikle kuduz hayvanlarla temasa giren evcil hayvanlarını aşılatmalıdır. Kedi, veya köpek gibi evcil hayvanlar kuduza karşı aşılanabilir. Veterinerler hayvanların ne sıklıkla aşılanması gerektiği konusunda yeterli bilgiyi sağlayacaktır.
Evcil hayvanlar mümkün olduğu oranda içeride tutulmalı, ve dışarıda bulundukları süreç boyunca denetlenmelidir. Evcil hayvanlar ile vahşi hayvanlar arasında temas kurulması önlenmelidir.
Küçük evcil hayvanlar, avcı türlerden korunmalıdır. Tavşan ya da hamster gibi küçük evcil hayvanlar korumalı kafeslerin içinde tutulmalı ve yabani hayvanlardan korunmalıdır. Ne yazık ki bu tür küçük evcil hayvanlara kuduza karşı aşı uygulaması yapılamaz.
Sokak hayvanlarının düzenli kontrol edilmesi ve aşılarının yapılabilmesi için yerel hayvan kontrol görevlileri ve belediyelere durumları bildirilmelidir.
İnsanlar vahşi hayvanlardan uzak durmalı, ve onları rahatsız edecek şekilde yaklaşmamalıdır. Kuduz etkisi altında olan vahşi hayvanlar ilk bakışta insandan korkmuyor gibi görünebilir. Vahşi bir hayvanın insanlarla dostça davranması normal bir davranış değildir, bu yüzden korkmayan hayvanlardan uzak durmak gereklidir.
Yarasa türlerini meskun evlerden uzak tutmak gereklidir. Yarasaların ev içine girebileceği tüm çatlaklar ve boşluklar kapatılmalıdır. Evde bu tür bir hayvan işgalinin gözlemlendiği durumda, bu hayvanları evden uzak tutmanın yollarını bulmak için yerel bir uzmana veya belediyeye başvurmak gereklidir.
Seyahat eden bireyler kuduz aşısı olmayı düşünmelidir. Özellikle kuduz vakalarının yaygın olarak görüldüğü bir ülkeye seyahat eden bireyler, orada uzun bir süre kalacaklarsa doktorlarına kuduz aşısı yaptırmanın gerekliliğini sormalıdır. Yine tıbbi bakıma ulaşmanın zor olduğu bölgelere seyahat edecek bireyler de aynı önlemleri düşünmelidir.
Kuduz hakkında merak edilen soru ve cevaplar
Kuduz virüsü nedir?
Rabies ya da Lyssa olarak da bilinen kuduz, hayvanlarda olan ve insanlara geçebilen bir çeşit virüs hastalığıdır. Bu virüs, başta merkezi sinir sistemini etkileyerek, beyne kadar ulaşarak, beyni iltihaplandırır. Başta köpekler olmak üzere, birçok evcil ve vahşi hayvanda görülebilmektedir.
Kuduz kuluçka süresi
Kuduz bir hayvan tarafından ısırılmayı takiben, hastalığın kuluçka süresi genellikle 14-90 gündür. Bu süre küçükbaş hayvanlarda 3 ay civarında olmakta, sığır ve atlarda ise 6 aya kadar uzayabilir. Kuluçka süresinin 1 yıla kadar uzayabildiği bilinmektedir. İnsandaki en uzun kuluçka süresi 19 yıl olarak kaydedilmiştir.
Kediden kuduz bulaşır mı?
Kuduz virüsü genellikle ısırma yoluyla diğer canlılara bulaşır. Ülkemizde kuduza yakalanma ve bulaştırma olasılığı en yüksek türler arasında at, eşek, inek, keçi, kedi, ve köpek gibi evcil hayvanlar ile ayı, çakal, domuz, kirpi, kokarca, köstebek, kurt, tilki, sansar, yarasa gibi yabani hayvanlar bulunur.
Kuduz öldürür mü?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), kuduz hastalığını dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri olarak kabul etmektedir. Kuduz hastalığı günde 160 kişi, her 10 dakikada bir 1 kişi, %50'si çocuk olmak üzere kişilerin hayatını alıyor.
Kedi #kuduz belirtileri
Hayvanlarda Kuduz Belirtileri; Hayvanın huyunda veya hareketlerinde değişimler, korkaklık, sinirlilik ve saldırganlık görülebilir. Hayvanda genellikle şiddetli ısırma isteği bulunur. Vücudunda felçler, yutkunma güçlüğü, salya akması, kasılmalar görülebilir.
