ABD Başkanı Obama ile Cumhurbaşkanı Erdoğan 15 ay aradan sonra ilk defa NATO zirvesinde bir araya geldi. 1.5 saat süren kritik zirvede, iki lider başta Filistin, Irak ve Suriye olmak üzere bir çok konuda mutabık kaldı.
Galler’de düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne katılan Erdoğan, ikili görüşmelerini kapsamında ABD Başkanı Barack Obama ile de bir araya geldi. 45 dakika olarak planlanan basına kapalı görüşme 1,5 saat sürdü. Erdoğan-Obama görüşmesi, Erdoğan’ın, zirve kapsamında gerçekleştirdiği en uzun görüşme oldu.
Görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ve Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcılığına atanması beklenen Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı İbrahim Kalın eşlik ederken, ABD Başkanı Obama’nın yanında Dışişleri Bakanı John Kerry hazır bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Obama ikili görüşmede, “Suriye, Irak, Filistin, Mısır, Libya, Ukrayna gibi konuları ele aldı. ABD ile Türkiye’nin stratejik ortaklığına vurgu yapan ABD Başkanı Obama, Rusya ve Ukrayna arasındaki gerginliğin sona ermesi için diplomatik çabaların süreceğini ifade ederken, Suriye’ye yaptırım konusunda net bir tavır ortaya koymadı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Obama arasındaki görüşmede, iki lider, Irak’ta tüm kesimleri kucaklayan bir hükümetin ivedilikle kurulmasına, Suriye’de ise Cenevre Bildirisi doğrultusunda gerçek bir siyasi dönüşüm gerçekleştirilmesinin büyük önem taşıdığına işaret etti.
“Sayın Obama ile NATO liderler zirvesinde bir araya geldim ve bölgemizde cereyan eden son gelişmelerin değerlendirilmesi fırsatını bulduğumuz için çok mutluyum” ifadelerini kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD ile Türkiye arasında model ortaklık çerçevesinde devam edegelen bir hassas süreç bulunduğunu söyledi. Erdoğan görüşmede Filistin meselesini de gündeme getirerek, İsrail ile Gazze arasında gerçekleştirilen ateşkesin kalıcı olması konusunda destek istedi ve Türkiye’nin bu konuda desteğininin süreceğini dile getirdi. Erdoğan, Irak’ta acilen yeni bir hükümet kurulması gerektiğinin de altını çizdi. Obama ile Erdoğan’ın Gazze’de kalıcı ateşkes konusunda fikir birliği içinde olduğu öğrenildi.
“ERDOĞAN’I TEBRİK ETTİ
ABD Başkanı Barack Obama da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya gelme fırsatından duyduğu memnuniyeti ifade ederek, yeni görevinden dolayı tebrik etti. Türkiye’nin Avrupa ile Ortadoğu arasındaki köprü görevi dolayısıyla NATO’daki önemini vurgulayan Erdoğan, “Cumhurbaşkanı Erdoğan, ittifakımız için önemli bir lider” diye konuştu. Obama, Irak ve Suriye gibi ülkelerde yaşanan gelişmelerden duyulan endişeyi paylaştıklarını söyleyerek Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) tüm ülkeler için tehdit oluşturduğunu söyledi. Suriye ve Irak’taki yabancı savaşçılarla ilgili iki ülke arasındaki askeri ve istihbarat işbirliğini memnuniyetle karşıladığını da dile getiren ABD Başkanı Obama, Türkiye’nin Suriyeli mültecilere kapısını açmasına ve yaptığı cömert insani yardımlarının önemine de vurgu yaptı. İki liderin, New York’ta yapılacak olan BM Genel Kurulu sırasında yeniden bir araya gelme konusunda mutabık kaldığı da öğrenildi.
Görüşmenin beklenenden uzun sürmesi üzerine Obama’nın düzenleyeceği basın toplantısı da gecikti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmeden sonra NATO zirvesine katılan devlet ve hükümet başkanları için verilen akşam yemeğine katıldı.
TERÖRLE MÜCADELEDE İŞBİRLİĞİ ÇAĞRIŞI
Galler’deki NATO Zirvesi’nde üye ülkelerin liderlerine seslenen Erdoğan, zirve sonrasında liderlerle akşam yemeğinde biraraya geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Zirvesi’nde liderlere hitaben yaptığı konuşmada, “Suriye ve Irak’ta bölgesel güvenlik ve istikrarı tehdit eden şiddet ortamına karşı bütüncül bir yaklaşımla kararlı adımlar atılması gerektiğini” vurguladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cardiff’te devam eden NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin dünkü oturumlarında yaptığı konuşmayla liderlere hitap etti.
“AFGANİSTAN YALNIZ DEĞİL”
Erdoğan, Afganistan konusunun görüşüldüğü, müttefik ve ortak ülke devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla yapılan toplantıda, kritik ve hassas bir süreçten geçen Afganistan’a önümüzdeki dönemde de Türkiye olarak destek vermeye devam edeceklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün öğleden sonra devlet ve hükümet başkanları düzeyinde toplanan NATO - Ukrayna Komisyonu oturumunda ise Ukrayna’nın siyasi bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve milli birliğine Türkiye tarafından verilen desteğin önümüzdeki dönemde devam edeceğini belirtti. “Kırım’ın yasadışı ilhakının tanınmayacağını” ifade eden Erdoğan, baskıya maruz kalan Kırım Tatar Türklerinin izole edilmesine yol açılmaması, krize siyasi çözüm bulunmasına yönelik çabaların desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
KARABAĞ SORUNU GÜNDEME GELDİ
Erdoğan, oturumda ayrıca “NATO’nun Azerbaycan’a verdiği vaatleri yerine getirmesi gerektiğini, Karabağ sorununun Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü çerçevesinde çözümlenmesinin büyük önem taşıdığını” söyledi.
Erdoğan, Cardiff Kalesi’ndeki Kuzey Atlantik Konseyi (NATO) Çalışma Yemeği’ndeki konuşmasında da Irak, Suriye ve Ukrayna’daki son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerini aktardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO’nun karşı karşıya bulunduğu temel güvenlik sınamalarının ele alındığı çalışma yemeği esnasındaki konuşmasında, “Suriye ve Irak’ta bölgesel güvenlik ve istikrarı tehdit eden şiddet ortamına karşı bütüncül bir yaklaşımla kararlı adımlar atılması gerektiğine” işaret etti. Erdoğan, “Şam rejiminin yaptıklarına seyirci kalınması neticesinde bölgede ortaya çıkan kaos ortamından yararlanan terör örgütlerine karşı kapsamlı bir strateji geliştirilmesi gerektiğini” vurguladı.
ERDOĞAN; MERKEL, CAMERON VE OBAMA İLE GÖRÜŞTÜ
Yaklaşık 2 saat süren “Kuzey Atlantik Konseyi” liderler oturumunun ardından Yunanistan Başbakanı Antonis Samaras’la bir görüşme gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra ayrı ayrı Almanya Şansölyesi Angela Merkel, İngiltere Başbakanı David Cameron ve ABD Başkanı Barak Obama ile bir araya geldi. Görüşmelerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ve Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı İbrahim Kalın eşlik ederken, Almanya Şansölyesi Merkel’in yanında da Almanya Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier hazır bulundu.
Zirve’de konuşan NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, zirvede NATO’nun Irak’ta IŞİD’e karşı doğrudan askeri harekata dahil olması konusunu görüşmediklerini ifade ederek, “Bu konuda bir talep almadık” dedi.
Rasmussen, Irak hükümetinin talep etmesi halinde savunma kapasitesini geliştirme konusuna odaklanacaklarını kaydetti.
TERÖRLE MÜCADELE VE AB ÜYELİĞİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Galler’de devam eden NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin ikinci gününde gerçekleştirilen “Kuzey Atlantik Konseyi” toplantısında iki ayrı konuşma yaptı.
- Ortadoğu’daki istikrarsızlığın Avrupa - Atlantik coğrafyası için bir tehdit olduğuna işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak ve Suriye’de terörle mücadele açısından bütüncül bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Erdoğan, Ukrayna’da son dönemlerde yaşananlara karşın Rusya ile diyalog kanallarının gerektiği ölçüde açık tutulmasının önemli olduğunu da bildirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvenin son oturumundaki konuşmasında ise Soğuk Savaş dönemi sonrasında transatlantik bağın önemine değindi.
Türkiye’nin, Avrupa Birliği’ne üyelik hedefini en canlı şekilde koruduğuna, Türkiye olarak AB ilişkileri bakımından bir milat kılmak istediklerine dikkati çeken Erdoğan, NATO’nun benimsediği işbirliğine dayalı güvenlik anlayışının AB bünyesinde de desteklenmesini ve uygulanmasını temenni ettiklerini belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, AB ile Türkiye arasında güvenlik ve savunma alanında gerçek bir ortaklığın tesisinin iki tarafın da faydasına olacağını söyledi.
BİR SONRAKİ ZİRVE VARŞOVA’DA…
Galler’deki Newport şehrinde düzenlenen NATO Zirvesi’nde bir araya gelen NATO üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanları, bir sonraki zirvenin 2016’da Polonya’nın başkenti Varşova’da yapılmasına karar verdi.
WİLSON TÜRKİYE’YE DÖNÜYOR
Öte yandan ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi Ross Wilson, Türkiye’ye maslahatgüzar olarak geri dönüyor. ABD Büyükelçiliğinden yapılan yazılı açıklamada, Wilson’ın, 6 Eylül’de maslahatgüzar olarak Ankara’ya gelmesinin beklendiği bildirildi.
