İp parasını Adnan Menderes’in eşinden isteyen darbeciler tarihe yüz karası olarak geçti!
27 Mayıs 1960 darbesini yapan dış güdümlü darbeciler, siyaseti ve hukuku ayaklar altına alırken, uydurma delillerle yargılayıp idam cezası verdirdikleri Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ı idam ederek büyük bir zulme imza attılar.
Darbeciler, Başbakan Adnan Menderes’i idam ettikten sonra, idamında kullanılan ipin parasını acılı eşi Berrin Menderes’ten isteyerek tarihe yüz karası olarak geçtiler.
Yüksek Adalet Divanı 15 sanığı idam cezasına çarptırdı. Celâl Bayar, Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatkan oybirliğiyle, eski T.B.M.M. Başkanı Refik Koraltan, eski Genelkurmay başkanı Rüştü Erdelhun, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, Emin Kalafat, Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Erataman oy çokluğuyla ölüm cezasına çarptırıldı.
Daha sonra özellikle sanık yakınları, bazı sanıklara savunma için süre ve imkân verilmediğini iddia ettiler. Hasan Polatkan'ın yargılamalar sırasında kaybettiği 175 sayfalık savunması, yıllar sonra, dönemin Yassıada İrtibat Bürosu Müdürü Albay Ömer Faruk Erus’un kasasından çıkacaktı.
Sanıklardan Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül 1961'de sabaha karşı, Adnan Menderes 17 Eylül 1961’de saat 13.30’da İmralı Adası’nda idam edildi. Tüm dünyadaki uygulamaların aksine, Adnan Menderes’in cezasının sabah değil de öğle sıraları gerçekleştirilmesi de tartışma yaratmıştı.
Buna gerekçe olarak, Zorlu ve Polatkan'ın idamlarından sonra, Menderes’in idam edilmemesi için, İngiltere Karaliçesi II. Elizabeth başta olmak üzere tüm Avrupa devletlerinin var güçleriyle Türkiye’ye baskı yapmaları gösterilir.
Menderes’in “İp Parası” Eşinden Tahsil Edildi
Vicdanları kanatan başka bir uygulama ise, idamdan 9 gün sonra Menderes’in evine gidilerek evin kapısına idam hükmünün bir suretinin asılması ve idam edilirken kullanılan ip, idam gömleği, cellât, imam ve son gün yiyip içtiklerinin parasının eşi Berrin Menderes’ten tahsil edilmesiydi.
Bu uygulama, tamamen dışarıdan dayatma bir uygulamaydı. Zira Türk tarihi boyunca, böyle bir uygulamaya rastlanmamıştır.
Zorlu, Polatkan ve Menderes dışındakilerin cezaları infaz edilmeyerek, hapis cezasına çevrildi. İdamları durdurmak için ABD başkanı Kennedy’nin Ankara büyükelçisi Raymond A. Hare aracılığı ile Dışişleri Bakanı Selim Sarper'e bir mesaj ilettiği de iddialar arasındadır.
