Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin 2014 3’üncü çeyrek beklenti anketi, bölgesel siyasi ve ekonomik risklere rağmen olumlu rakamlara sahne oldu. Enerji maliyetleri, dövizdeki dalgalanma ve hammadde fiyatlarındaki yüksekliğe rağmen ihracatçıların yüzde 42’si 3’üncü çeyrekte ihracatta artış beklerken, Merkez Bankası’ndan da faizleri düşürerek ihracata katkı vermesini talep ediyor.
SEDAT YILMAZ / İSTANBUL - Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) geleneksel hale getirilen ve yılın çeyreklerine göre gerçekleşme ve beklentileri değerlendiren ‘Eğilim Anketi’ çalışmasının 2014 2’inci çeyrek gerçekleşme ve 3’üncü çeyrek beklenti sonuçları TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi tarafından açıklandı. Araştırmada, ihracatçıların yüzde 80’e yakınının faizlerin düşmesi durumunda ihracatın olumlu etkileneceğini belirttiği ortaya çıktı.
Ankette, yılın 2’inci çeyreğinde ihracatçı firmalar üretim ve ihracatları artarken, aynı şekilde enerji ve girdi maliyetlerinin de arttığını belirtti. İhracatçıların yüzde 42’si, yılın 3’üncü çeyreğinde ihracat artışı olacağını öngördü.
EKONOMİ İYİ AMA KÂR DÜŞTÜ
İhracatçı firmaların yüzde 43,5’i üretimlerinin, yüzde 46’sı ise ihracatlarının geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında yükseldiğini belirtirken, bu bulgular yılın ilk çeyrek verileri ile paralellik gösteriyor. İhracatta genel kârlılık düzeylerinin azaldığını belirten firmaların oranı ise yüzde 40,7 seviyesinde.
İhracatçı firmalara göre, 2014’ün kalanı ekonomik anlamda daha iyi olacak. Ekonominin daha iyi olacağı ya da kötüye gitmeyeceğini düşünenlerin toplam oranı Türkiye ekonomisi için yüzde 81, Avrupa için yüzde 83 ve dünya için yüzde 81 oldu. İhracatçı firmalar, 3’üncü çeyrekte beklenen yeni istihdamın ise toplamda 114 bin kişi olacağını da öngördü.
YURTİÇİ VE DIŞINDA 3’ER SORUN
İhracatçılar ankette daralan bölgelere karşılık alternatif pazarları büyüteceklerine dair de mesajlar verdiler. Dış pazarlarda karşılaşılan en büyük ilk üç sorunu ise rekabetçi fiyat sunamama, hedef ülkelerdeki siyasi sorunlar ve bürokratik engeller, hedef ülke ekonomik koşulları olarak sıraladılar. Ankete göre, ihracatçıların yurtiçinde en büyük ilk üç problemi, enerji maliyetleri, dövizdeki hareketlilik ve hammadde fiyatlarındaki yükseklik.
KUR 2.1 LİRA, ENFLASYON 8.51
İhracat anketinde ihracatçıya kur, enflasyon ve büyüme tahminleri de soruldu. Buna göre, ihracatçı firmaların yıl sonu dolar öngörüsü 2,13 lira, euro 2,86 lira şeklinde yoğunlaşırken rekabetçi ideal kur seviyesinin dolarda 2,1 lira, euroda ise 2,85 olarak şekillendi. Enflasyonun yıl sonunda yüzde 8,51 gerçekleşeceğini tahmin eden ihracatçı firmalar yılsonu büyümeyi de yüzde 4,02 olacağını belirttiler.
MERKEZ KATKI VERMELİ
Türkiye’de faizlerin ihracatçı için hala istenilen seviyede olmadığı belirtilen ankette, ihracatçı firmaların yüzde 37’si Türkiye’de faizlerin düşmesinin kendilerine olumlu yansıyacağını, yüzde 42’si ise olumlu bir yansıma beklentisi içinde olduklarını, dolayısıyla yüzde 79 gibi bir çoğunluğun faizlerin mutlaka düşürülmesi gerektiğini belirttikleri ortaya çıktı. İhracatçının tamamına yakını da Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) mevduat faizlerini negatife indirerek parasal genişleme sinyali vermesinin de Türkiye’ye sermaye akışı ve ihracata olan etkisinin olumlu olacağını ifade ettiler.
Büyükekşi: Bu şartlara göre mükemmel sonuç
Toplantıda konuşan TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, yakın coğrafyada yaşanan jeopolitik sorunların ihracata etki ettiğini söyledi. “İhracatçıların, yüzde 42 gibi bir oranla, önümüzdeki dönem ihracat artışı olacağını öngörmeleri bu şartlara rağmen mükemmel bir sonuç” diyen Büyükekşi, geçmiş dönemlerde ihracatta yaşanan sıkıntıların yakın ve komşu ülkelerle aşıldığını; bugün ise bu ülkelerde yaşanan sorunların AB ile telafi edildiğini ifade etti. Irak’a yaşanan yüzde 46’lık ihracat düşüşü de “taban” olarak tanımlayan Büyükekşi, bu bölgeye ihracatın zamanla düzeleceğini söyledi.
GÜMRÜK BİRLİĞİ’NE DÜZENLEME ŞART
Büyükekşi, Gümrük Birliği anlaşmasında da bir (upgrade) güncelleme yapılması gerektiğini vurgulayarak, bu haliyle anlaşmanın, özellikle serbest ticaret anlaşmaları konusunda Türkiye’nin aleyhine olduğunu söyledi. Büyükekşi, “(Türkiye, AB’nin serbest ticaret anlaşması yaptığı tüm ülkelerle otomatikman anlaşma yapar) gibi bir cümle anlaşmaya eklenmeli” dedi. 2015 seçimlerinden sonra 2019 yılına kadar seçim olmayacağını hatırlatan Büyükekşi, Türkiye’nin bu dönemde ekonomik istikrar anlamında ‘güneşli günler’ göreceğini söyledi.
AVANTAJLARI DİKKATE ALIN
Büyükekşi, her dönem yapılan ankete gündeme ilişkin sorular eklendiğini de hatırlatarak, açıklanan ankette, rekabetçilik anlamında; Askıya Alma Sistemi, Ulusal İstihdam Stratejisi, Sanayi İşbirliği Programı ve AB Merkez Bankası uygulamaları ile ilgili sorular sorulduğunu açıkladı. Özellikle, Türkiye ve AB’de üretilmeyen hammaddelerden gümrük vergisi alınmaması avantajını sunan Askıya Alma Sistemi hakkında firmaların yüzde 63’ünün hiç haberi olmadığı, yüzde 29’unun ise haberi olduğu halde bilgisi olmadığın söylemesine dikkat çeken Büyükekşi, “Bu konu rekabetçilik anlamında direk firmalara avantaj sağlıyor ancak firmalar bunu bilmiyor. TİM olarak bunu ihracatçılara anlatmak bizim ev ödevimiz” diye konuştu.
