F-35'in yeni yazılımı uçağı çökertti! Program süresiz olarak ertelendi! Yunanistan'ın hayali ise başka bahara kaldı!
Amerikan F-35 uçaklarına uygulanması planlanan TR-3 (Technology Refresh-3) güncellemesi fiyaskoyla sonuçlandı.
Lockheed Martin şirketi, üretim hattından yeni çıkan F-35'lere TR-3 yazılım paketini yükledi. Sistemin yeni uçaklarda sorunsuz çalışması halinde firma, ABD Hava Kuvvetleri envanterindeki uçaklardan 149 tanesine daha bu güncellemeyi uygulayacaktı.
Ancak 'güncel' sistem, uçakta pek çok hataya neden olunca bu paketin diğer F-35'lere uygulanmasından şimdilik vazgeçildi. F-35 Program Ofisi, TR-3 güncelleme çalışmalarının süresiz olarak ertelendiğini duyurdu.
Yaşanan sorunlar, TR-3 paketinden sonra gelmesi planlanan F-35 Blok-4 hedefinin ötelenmesine yol açtı.
ABD'den 40 adede kadar F-35A satın almak için talepte bulunan Yunanistan, bu uçakların Blok-4 varyantını talep ediyor. Blok-4'ün bir önceki sürümü olan TR-3 paketi bile henüz uçaklara uygulanamazken, Atina'nın hayalleri bir kez daha çıkmaza girdi.
Nisan olmadı, yeni bir tarih belirlenecek
F-35 Program Ofisi Sözcüsü Russ Goemaere ABD savunma basınına verdiği demeçte şunları söyledi: "Önümüzdeki 12 aylık dönemde tamamlanmak üzere, 149 adet uçağa TR-3 retrofiti uygulanmasına nisan ayında başlanması planlanıyordu.
Ancak şimdi, yazılım ve tedarik zincirleri de dahil olmak üzere bir dizi faktöre dayalı değişikliklere ilişkin yeni bir tarih belirlemek üzere F-35 müşterileriyle çalışıyoruz.
Çok yetenekli TR-2 jetleri, TR-3 güçlendirmelerinin başlamasını beklerken operasyonel görevlerde uçmaya devam edecek.
Donanım ve yazılımı kapsayan TR-3 ve Blok-4 yeteneklerini entegre etme, sonrasında testlere başlama konusunda daha verimli olmalıyız."
ABD ordusu yeni F-35 kabul etmiyor
ABD Savunma Bakanlığı, Temmuz 2023 tarihinden bu yana TR-3 yazılım/donanım güncelleme paketinin en azından yeni üretim F-35'lere uygulanmasını bekliyor. Ancak Pentagon, pek çok kez geciken programdaki aksaklıklar nedeniyle yeni F-35'leri envantere kabul etmedi.
Nisan ayı planını çoktan rafa kaldıran Lockheed Martin şimdi TR-3 sorunlarını eylül ayına kadar çözebilmeyi hedefliyor. Şirket, sorunların üstesinden gelemezse teslimatları TR-2 paketiyle yapmaya devam etmeyi tasarlıyor.
Gurur kaynağıydı, şimdi baş ağrısı oldu
Breaking Defense haberine yansıyan şu satırlar, Türkiye'yi programdan çıkaran ABD'nin F-35 projesinde sorunlar yumağıyla karşı karşıya bulunduğunu gösteriyor:
"Daha güçlü bir işlemciye, daha fazla belleğe ve Blok-4'e giden yolda bir dizi yeteneği bir araya getiren panoramik kokpit ekranına sahip TR-3 pketi, Lockheed için bir gurur kaynağı olmakla birlikte, ortaya çıkan sorunlar karşısında baş ağrısına dönüştü.
Şirket hâlâ yılda 156 jet üretebileceğini savunuyor ancak TR-3 sorunlarının bir sonucu olarak 2024 yılında yalnızca 75 ilâ 110 yeni hayalet uçağın teslim edilmesi bekleniyor."
Aralık ayında F-35 Programı Başkanı Hava Korgeneral Mike Schmidt, Kongre üyelerini TR-3 donanım eksikleri konusunda uyardı ve bazı tedarik zinciri sorunlarına dikkat çekti.
Detay vermekten kaçınan Schmidt, birkaç belirtilmemiş TR-3 bileşeninin alınmasının hem seri üretimden yeni çıkan jetler hem de planlanan güncellemeler üzerinde risk oluşturduğunu söyledi. Schmidt, "TR-3 donanımı sözleşmeden gereksinimlerimizi karşılamıyor" demişti.
Bu sorunlar ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin'den yeni F-35 siparişini de azaltmasına yol açtı.
