Meğer asırlardır depremlere direnen Ayasofya sağlık bahsinde de akıllara durgunluk veren efsanelere sahipmiş.. Üstelik bu efsaneleri ünlü seyyahımız Evliya Çelebi naklediyor.

Mesela Evliya Çelebi unutkanlıık hastalığına tutunanların Ayasofya kubbesi ortasındaki altın top altında yedi kere sabah namazı kılıp dua etmeleri ve her vakitte yedişer siyah üzüm yemeleriyle dertlerinin iyileşeceğini yazmakta..

Ayasofya’nın güney tarafındaki delhizlerde bulunan oyuk bir taş ise Hz. İsa Aleyhisselam’ın beşiği olarak anlatılmakta. Kadınlar yeni doğmuş rahatsız çocuklarını bu beşiğe koyarlarsa sıhhat bulacaklarına inanırlarmış..

Ayasofya’nın geride cümle kapılarının batı tarafı nihayetindeki direklerden biri “Terler Direk” ismiyle anılmaktadır. Bu rutubetli sütun önünden asırlarca, binlerce insan geçmiş ve türlü dertlere şifa ümidiyle uzattıkları parmaklarıyla sütunda derin bir çukur bırakmışlardır.

Caminin kıble kapısının kanatları Nuh Peyamber’in gemisinin tahtasından yapılmıştır diye de bir efsane vardır. Tacirlerin, kaptanların o kapının önünde namaz kılıp ellerini kapının tahtasına sürmeleri ve Nuh Peygamber ruhuna bir Fatiha okuyup sefere çıkmaları uğurlu sayılırdı.

Yürek oynamasına ve nefes darlığına uğrayanların Ayasofya içindeki kuyunun suyundan sabah erkenden aç karnına üç kere içerlerse iyileşeceklerine inanılırdı.

Müslümanların itikadına göre Hızır Aleyhisselam, Ayasofya’da top kandilin altında namaz kılarmış. 40 sabah aynı yerde namaz kılanların Hızır Aleyhisselam’a rastlamaları mümkün olur diye söylenirmiş.

Ayasofya’nın 361 kapısı vardır. Ama yüzü büyük kapıdır ve cümlesi tılsımlıdır. Defalarca saysak bir kapı daha meydana çıkar, ona dahi nişan koysak görmediğimiz bir kapı zahir olur (görünür) tuhaf hikmettir, diyor Evliya Çelebi..

Orta cümle kapısı üzerinde sarı piniç tabuta benzer bir uzun sanduka vardır. İçinde Kraliçe Sofya’nın naaşı mumya olarak defnolunmuştur.

Ayasofya’da mevcut 11 kuyudan biri bileziğinden ötürü Hz. İsa’ya izafe edilmektedir.