Düşürülen Türk SİHA'sı resmen şok etmişti! İşte krizin nasıl tırmandığına dair dikkat çeken detaylar
Türkiye gazetesi yazarı Çağrı Erhan, Türkiye'nin Irak ve Suriye ile olan ilişkilerinin birbirine bağlı olduğunu belirtti. Erhan, Irak'ta Türkiye'ye ait bir SİHA'nın düşürülmesi sonrasında ortaya çıkan gelişmeleri analiz etti. Türkiye’nin Irak’la güvenlik iş birliğini güçlendirme çabalarına dikkat çeken Erhan, Ankara’nın Suriye ile de normalleşme sürecine gireceğini ifade etti. İşte Çağrı Erhan'ın yazısı:
Türkiye gazetesi yazarı Çağrı Erhan, Türkiye'nin Irak ve Suriye ile olan ilişkilerinin birbirine bağlı olduğunu belirtti. Erhan, Irak'ta Türkiye'ye ait bir SİHA'nın düşürülmesi sonrasında ortaya çıkan gelişmeleri analiz etti. Türkiye’nin Irak’la güvenlik iş birliğini güçlendirme çabalarına dikkat çeken Erhan, Ankara’nın Suriye ile de normalleşme sürecine gireceğini ifade etti. İşte Çağrı Erhan'ın yazısı:
"Iraklı bir generalin kameraların önüne geçip, “Irak hava sahasını ihlal eden Türkiye’ye ait bir SİHA’yı Kerkük’te düşürdüklerini” açıklaması daha 14 gün önce güvenlik ve terörle mücadele konusunda bir mutabakat zaptı imzalamış olan iki ülke arasında bir koordinasyon eksikliği olma ihtimalini akıllara getirdi. Ankara’nın girişimleriyle Bağdat yönetimi olayla ilgili soruşturma başlattı.
Dışişleri Bakanlığı Türkiye’ye ait bir Aksungur SİHA’sının Irak ordusu tarafından düşürüldüğünü doğrularken, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Birleşmiş Milletler Antlaşması’nın meşru müdafaaya dair 51. Maddesi kapsamında terörle mücadele için o bölgede bulunduğunu vurguladı. Bakanlık aynı zamanda, Türkiye ile Irak arasında güvenlik konularındaki iş birliğinin daha da güçlendirileceğini ifade etti.
Irak Türklerinin en yoğun olarak yaşadıkları Kerkük’te kısa bir süre önce yapılan mahallî seçim sonrasında Bafel Talabani’nin başkanı olduğu KYB’ye mensup Rebwar Taha vali olmuştu. Irak Türklerinin katılmadığı seçimde, Kerkük’te yaşayan tüm grupları adaletli şekilde temsil etmeyen bir siyasi yapının ortaya çıkması Ankara’da rahatsızlığa sebep olmuştu. Bu rahatsızlık devam etmekteyken, Aksungur’un Kerkük’te düşürülmüş olması Türkiye’nin Bafel Talabani’ye karşı yaklaşımını gözden geçirmesine yol açacaktır.
Bafel Talabani’nin İran’ın güdümünde olduğu ve bu ülke tarafından yönlendirildiği yorumlarına sıkça rastlarsınız. Ama babası gibi o da tek bir gücün adamı olmayı değil çıkarlarına uygun herkesle pragmatik ilişkiler kurmayı tercih ettiğini bugüne kadar yaptıklarıyla gösteren bir figürdür. Aralık 2022’de Suriye’nin kuzeyine giderek PKK/YPG elebaşı “Mazlum Kobani” kod adını taşıyan Ferhat Abdi Şahin isimli terörist elebaşıyla görüşen Talabani, “Rojava ile ilişkilerimiz gelişecektir. KYB kendisini tüm Kürtlerin hizmetkârı olarak görmektedir. Kürt olmak bizim gururumuzdur ve bekamız birlik olmamıza bağlıdır” demişti. Söz konusu toplantıya ABD’nin bölgedeki komutanı General Mattew McFarlane de katılmıştı. Talabani PKK’ya Suriye’de ve Irak’ta verdiği desteğin karşılığını seçimlerde aldı. PKK unsurları tüm güçleriyle Talabani’yi desteklediler.
Bu noktada artık şüpheye yer bırakmayacak kadar açık üç tespitte bulunarak ilerleyelim:
1-ABD Irak’ın kuzeyinde bir devlet kurdurma hedefinden vazgeçmemiş, ertelemiştir. Netanyahu’nun “Orta Doğu’da sınırların yeniden çizileceği” şeklindeki sözleri sadece Filistin meselesiyle ilgili değildir.
2-Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG terör örgütü “devletleştirilmeye” çalışılmaktadır. Ülkenin petrol rezervlerini barındıran üçte birlik bölümünü kontrol eden bu yapı ABD tarafından donatılmış ve eğitilmiş bir “orduya” kavuşmak üzeredir.
3-Irak ve Suriye’nin kuzeyindeki bölgesel oluşumlar arasında güçlü bir iş birliği ve dayanışma mekanizması yine ABD eliyle inşa edilmektedir.
Bekasını ilgilendiren bu devasa tehdit karşısında Türkiye çok katmanlı bir stratejiyle hareket etmektedir. Bir yandan terör örgütlerine karşı başarılı operasyonlar yürütürken, diğer yandan da söz konusu gelişmelerden tehdit algılayan diğer aktörlerle yakın ilişki içine giren Ankara, yoğun gayretler neticesinde Irak’la güvenlik ve terörle mücadele konusunda mutabakat zaptını imzalamıştır. Merkezî Irak yönetimi ile sadece güvenlik alanında değil, Kalkınma Yolu projesinin de aralarında olduğu birçok sahada iş birliği güçlendirilmektedir. Barzani’nin lideri olduğu KDP de bu iş birliğinin içindedir.
Ankara’nın bundan sonraki adımı Suriye ile normalleşme olacaktır. Beşar Esad’ın Suriye Meclisinde yaptığı konuşmada, “Türkiye ile masaya oturmak için önşartları olmadığını” söylemesi çok önemlidir. Çok yakında liderler arasında da bir temas kurulabilir. Rusya’nın normalleşmeye destek vermesi elzemdir. Türkiye-Suriye ilişkilerinde normalleşme süreci başlarsa, orta vadede iki ülke arasında Suriye’nin kuzeyinin terör unsurlarından arındırılması yönünde de iş birliği mekanizmaları kurulabileceği unutulmamalıdır. Bu ise ABD’nin yıllardır yatırım yaptığı bir projenin zora girmesi anlamına gelecektir.
Türkiye’nin Irak’ın kuzeyindeki terör unsurlarıyla mücadelesini sekteye uğratmak ve Ankara-Bağdat hattında kurulmuş güvenlik iş birliğini bozmak isteyenler bu defa Aksungur’u hedef aldılar. Bu saldırı Türkiye’nin teröre karşı Irak ve Suriye ile yeni bir mimari inşa etme hedefini etkilemeyecek, aksine kararlılığını artıracaktır. Fakat Türkiye’ye kendilerince “diş gösterme” cüretini gösterenlere de anlayacakları dilden bir cevap muhakkak verilecektir. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın bu yılın başında yaptığı, “KYB, PKK’ya müzahir tutumunu değiştirmezse, daha ileri tedbirler almakta tereddüt etmeyeceğiz” açıklamasını tam da bu noktada hatırlamakta yarar var."
