Başbakan Erdoğan’ın sıklıkla dile getirdiği “Türkiye’nin büyümesini, gelişmesini hazmedemiyorlar” sözü, açıklanan ilk çeyrek büyüme rakamları ile de teyid edildi. Türkiye 2013’ün ilk çeyreğinde yüzde 3 büyürken, avro bölgesinin 17 ülkesi ‘eksi’ seviyeleri
YÜZDE 3 BÜYÜDÜK
Yılın ilk çeyreğinde büyüme hızı yüzde 3 olarak hesaplanırken, milli gelir ise ilk çeyrekte cari fiyatlarla 357 milyar 854 milyon lira oldu. Türkiye’nin büyüme rakamları avro bölgesine üye 17 ülkenin tamamından daha iyi seviyede.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Türkiye ekonomisinin yılın ilk çeyreğinde yüzde 3 büyüdüğünü açıkladı. TÜİK, üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 2013 yılı 1. çeyrek sonuçlarını açıkladı. Buna göre, büyüme hızı ilk çeyrekte yüzde 3 oldu. Üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH tahmininde, 2013 yılının birinci üç aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gayri safi yurtiçi hasıla sabit fiyatlarla 28 milyar 75 milyon lira düzeyinde gerçekleşti. Ocak-mart döneminde gayri safi yurtiçi hasıla bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla yüzde 9,5’lik artışla 357 milyar 854 milyon lira oldu.
Öte yandan, takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH, 2013 yılı ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7’lik artış gösterdi. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri de bir önceki döneme göre yüzde 1,6 oldu. Türkiye ekonomisi 2013’ün ilk çeyreğinde yakaladığı yüzde 3’lük büyüme ile üst üste 14 çeyrek büyüdü. Yılın ilk 3 aylık döneminde sabit fiyatlarla en fazla büyüyen sektör, yüzde 13,7 ile oteller ve lokantalar oldu. GSYH 2013 yılı birinci üç aylık döneminde geçen yılın aynı çeyreğine göre sabit fiyatlarla yüzde 3 arttı.
Büyüme rakamlarını değerlendiren ekonomistler, düşen faiz oranları ve küresel ekonomide oluşabilecek hafif bir toparlanma ile büyümenin yılın ikinci yarısında daha yüksek olabileceğini ve yüzde 4 büyümeye
ulaşılabileceğini belirtiyorlar.
Avrupa ülkelerinden
daha iyi durumdayız
İlk çeyrek büyüme rakamları, yüzde 3 büyüme oranıyla Türkiye’nin durumunun Avro Bölgesi’ne üye 17 ülkenin tamamından, Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin de 25’inden daha iyi olduğunu ortaya koydu. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) 2013 yılı ilk çeyrek büyüme rakamlarına göre, geçen yılın ilk çeyreğine göre Avro Bölgesi ekonomisi yüzde 1.1, AB ekonomisi ise yüzde 0.7 daraldı. Bir önceki çeyreğe göre de Avro Bölgesi’nde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) yüzde 0.2, AB’de yüzde 0.1 oranında küçüldü.
Eurostat ve TÜİK verilerine göre, bu yılın ilk çeyreğinde bir önceki çeyreğe ve 2012 yılı ilk çeyreğine göre büyüme oranları sırasıyla şöyle:
Bölge çeyrek yıllık
Avro Bölgesi
(17 Ülke) -0,2 -1,1
AB (27 Ülke) -0,1 -0,7
Belçika 0,1 -0,5
Bulgaristan 0,1 0,4
Çek Cumhuriyeti -1,1 -2,2
Danimarka 0,2 -0,8
Almanya 0,1 -0,3
Estonya -1 1,2
Yunanistan -5,3
İspanya -0,5 -2
Fransa -0,2 -0,4
İtalya -0,5 -2,3
Güney Kıbrıs -1,3 -4,1
Letonya 1,2 5,6
Litvanya 1,3 4,1
Macaristan 0,7 -0,3
Hollanda -0,1 -1,3
Avusturya 0 0
Polonya 0,1 0,5
Portekiz -0,4 -4
Romanya 0,7 2,2
Slovenya -0,7 -3,3
Slovakya 0,2 0,8
Finlandiya -0,1 -2
İsveç 0,6 1,7
İngiltere 0,3 0,6
Diğer Ülkeler
Norveç -0,2 0
İsviçre 0,6 1,4
Japonya 0,9 0
Türkiye 3
ABD 0,6 1,8
Şimşek: Yüzde 4
büyüme bekliyoruz
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yılın ilk çeyreğinde iç talepteki ılımlı toparlanmanın katkısı ile ekonominin yüzde 3 büyüdüğünü belirterek, ikinci çeyrek ile birlikte büyümenin hızlanarak Orta Vadeli Program’da (OVP) öngörülen yüzde 4 seviyelerinde gerçekleşmesini beklediklerini bildirdi. Şimşek büyümenin hız kazandığını sözlerine ekledi.
Çağlayan: Daha
fazla büyümeliyiz
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, OVP hedeflerini yakalamak, 2023 hedeflerine ulaşmak için Türkiye’nin daha fazla büyümesi gerektiğini vurguladı. Bakan Zafer Çağlayan, Türkiye’nin büyümesinden rahatsızlık duyan yurtiçindeki ve yurtdışındaki marjinal odakların ve faiz lobisinin oluşturduğu koalisyonun hevesinin kursağında kalacağını söyledi.
Büyükekşi:
Büyük bir başarı
Dünya ekonomilerinde büyüme tahminlerinin aşağı çekildiği bir konjonktürde Türkiye’nin ilk çeyrekte yakaladığı yüzde 3’lük büyüme rakamlarını oldukça başarılı bulan Türkiye İhracatçılar Meclis Başkanı Mehmet Büyükekşi, “2023 hedeflerimiz için daha yüksek büyüme oranlarıyla yolumuza devam etmemiz gerekiyor. İhraçatçıların büyümeye daha fazla katkı vermesini bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
İlk çeyrekte cari açık
24 milyar dolar oldu
Türkiye’nin nisan ayında cari işlemler açığı 8 milyar 170 milyon dolar olurken, yıllıklandırılmış bazda cari işlemler açığı 51 milyar 301 milyon dolar oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından dün açıklanan, 2013 yılı Ocak-Nisan dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, bu yılın ilk dört aylık döneminde cari işlemler açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 3 milyar 572 milyon dolar artarak 24 milyar 335 milyon ABD Dolarına yükseldi. Bu gelişmede, dış ticaret açığının 3 milyar 675 milyon dolar artarak 25 milyar 607 milyon dolara yükselmesi etkili oldu. Türkiye’nin nisan ayında cari işlemler açığı 8 milyar 170 milyon dolar olurken, yıllıklandırılmış bazda cari işlemler açığı 51 milyar 301 milyon dolar oldu.
ALTIN İHRACATINDA DÜŞÜŞ VAR
Parasal olmayan altın kalemi altında izlenen altın ithalatı, bir önceki yılın ilk dört aylık dönemine göre 4 milyar 10 milyon dolar artarak 5 milyar 278 milyon dolar tutarında gerçekleşti ve aynı dönemde altın ihracatı 748 milyon dolar azalarak 1 milyar 831 milyon dolar oldu.
Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın ocak-nisan dönemine göre 1 milyar 322 milyon dolar tutarında artarak 5 milyar 794 milyon dolara, turizm giderleri de 393 milyon dolar tutarında artarak 1 milyar 502 milyon dolara ulaştı. Yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, bir önceki yılın aynı dönemine göre 37 milyon dolar tutarında azalarak 2 milyar 606 milyon dolar olarak gerçekleşmişti.
BANKALARIN KREDİ BORCU DÜŞTÜ
Yurtdışında yerleşik kişilerin ocak-nisan döneminde yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, geçen yılın ilk dört ayına göre 1 milyar 888 milyon dolar azalarak 3 milyar 143 milyon dolara geriledi. Bankaların yabancı para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, Türk Lirası’ndaki 1 milyar 324 milyon dolar tutarındaki artışa rağmen yabancı paradaki 2 milyar 950 milyon dolar azalışın etkisiyle, ocak-nisan döneminde 1 milyar 626 milyon dolar düşüş kaydederken, diğer sektörlerin yurtdışındaki mevduatı aynı dönemde 984 milyon dolar azaldı. Genel hükümet, yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan (IMF dahil) sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, ilk dört ayda 581 milyon dolar net geri ödemede bulundu.
