Avrupa’da yaşanan kuş gribi ve Rusya'daki üretim sıkıntısı yumurta fiyatlarını uçurdu. Bu nedenle birçok ülke Türkiye’nin kapısını çalıyor.

Avrupa'da son yılların en büyük kuş gribi vakası yaşanıyor. Son 6 ayda 50 milyon kümes hayvanı telef oldu. AB ülkelerinde yumurta fiyatları yüzde 75 artış gösterdi. Aynı şekilde Rusya'da mevsimsel geçişler ve üretimde yaşanan sıkıntılar nedeniyle yumurta üretimi dip seviyeye indi. Ülkede yumurta fiyatları yüzde 45 arttı. Birçok ülkede yaşanan yumurta krizi Türkiye’deki üreticilere yaradı.

Türkiye Gazetesi'nde Kaan Zenginli'nin haberine göre; AB ülkeleri Türkiye'den alımları artırdı. Rusya Başkanı Vladimir Putin'in 14 Aralık tarihinde “Fiyatlardaki artışın farkındayız, zamanında ithalatı açmadık. Türkiye ile ekonomik bağlarımız olumlu gelişiyor. Yumurta krizine birlikte çözüm bulacağız” demesinin hemen ardından, Rus hükümeti de Türkiye’deki üreticilerin kapısını çaldı.

YUM-BİR Başkanı İbrahim Afyon konuyla ilgili olarak “Bizim yumurta üretim kapasitemiz gayet iyi. İç piyasa için ayrı, ihracat için ayrı üretim yapıyor. Yabancı ülkelere ihracat yapmamız iç piyasa fiyatlarını etkilemez. Ancak Türk üreticilerinin elini güçlendirir. Yumurtanın basit gibi görünse de ne kadar stratejik bir ürün olduğunu yaşanan bu kriz ile anlamış olduk.

Şu an ülkemizde 21 firmaya verilen onay belgesi var ve Rusya bu şirketlerden ithalat yapacak. 39 ülkeye ihracata yapma potansiyelimiz var. Günlük üretim kapasitemiz 135 milyon adet. Üretimimizin yüzde 21’ini ihracata gönderiyoruz” dedi.

Son 12 aylık döneme baktığımızda Türkiye genelinde en çok yumurta ihracatı yaptığımız ülkeler; sırasıyla 101 milyon dolarla Birleşik Arap Emîrlikleri, 56 milyon dolarla Irak, 48 milyon dolarla Suriye, 47 milyon dolarla Katar, 36 milyon dolarla İran olarak sıralanıyor.

. Yıllık 4 milyar adet yumurta ihracatı yapılıyor. Dünyada toplam 80 milyon tona yakın yumurta üretiliyor. Dünyanın en büyük yumurta üreticisi olan Çin, toplam üretimden yüzde 35 pay alıyor. Dünya toplam yumurta üretiminde ABD yüzde 8,4, Hindistan yüzde 6,8, Meksika yüzde 3,7, Brezilya yüzde 3,5 pay alıyor. Dünya üretiminde dokuzuncu sırada olan Türkiye’nin payı ise yüzde 1,3 seviyesinde. Toplam yumurta üreten işletme sayısı ise 468. Bu işletmelerde doğrudan yaklaşık 7 bin kişi istihdam edilirken bu rakam dolaylı olarak 35 bin kişiyi buluyor.

İç piyasada yumurta fiyatlarında artış sürüyor. Üreticiler girdi maliyetlerindeki yükseliş sebebiyle fiyatlarda artış yaşandığını söylüyor.

Son bir yılda fiyatı ikiye katlanan yumurtanın tanesi 4 liraya kadar çıktı. Bir karton 30’lu yumurta toptancıdan 90-100 lirayı buluyor. Markete gidene kadar fiyatı artıyor. Geçen sene 70 liraya satılan 30’lu yumurtanın fiyatı bazı market raflarında 160-180 liradan satılıyor. Üreticiler fiyat artışları ile ilgili “Mazotun ve bazı giderlerin artmasından dolayı ham madde artıyor. Ham maddenin artışından sonra peynire, süte, yumurtaya yansıyor.

Paket maliyetleri çok arttı. Karton eskiden 1 liraydı, 3 lira oldu. Plastik maliyeti çok arttı. Eskiden paket maliyeti 1 lira koyuyorduk şimdi 7 liraya çıktı” diyor.