Ateşböcekleri nasıl ve neden ışık yayar? Bunu duyan yok artık diyor!
Lampyridae ailesinde bulunan ve ışık yayan böceklere genel olarak ateşböceği adı verilir. Dişilerin hepsi, erkeklerinse büyük çoğunluğu ışık yayar. Bu tür böcekler nemli ortamları sevdiği için tropik ve ılıman bölgelerde, genellikle bataklık ya da su kenarları gibi yerlerde yaşarlar.
İki binden fazla tanımlanmış türe sahip 'elateroid' bir böcek ailesi olan 'Lampyridae' ya da 'ateşböcekleri', yanıp sönen sinyaller verebilen ışık organlarına sahip oldukça geniş bir familyadır.
Ateşböceklerinin en dikkat çekici özelliği kısa aralıklarla ışık yaymalarıdır. Bu olay vücutlarında meydana gelen bazı kimyasal tepkimeler sonucunda gerçekleşir. Ateşböceklerinin karın bölümünün alt ucunda bulunan özel hücrelerden lüsiferin adlı bir madde salgılanır. Lüsiferin oksijenle tepkimeye girdiğinde başka bir maddeye dönüşür. Bunun sonucunda hücrelerin bulunduğu bölümden ışık yayılır. Işıkların yanıp sönme ritmi ateşböceğinin türüne göre değişir. Bu özellikleri ateşböceklerinin eş bulmalarını ve farklı türdeki ateşböceklerinin ayırt edilmesini sağlar.
IŞIK ORGANI NEDİR?
Ateşböceklerinin ışık organı, onlar daha larva halindeyken karın bölgelerinde oluşur. Onlar büyüdükçe karınlarında, ışık organlarına ev sahipliği yapan 'ventrit' adlı kısım gelişir.
ATEŞ BÖCEKLERİ NASIL IŞIK YAYAR?
Ateşböceklerinde ışık, 'luciferin' adı verilen bir molekülün, 'luciferaz' adlı enzimle, oksijenli ortamda tepkimeye girmesiyle gerçekleşir.
Bu durumda, önce lusiferaz enzimi üretilir, uygun yere taşınır ve söz konusu enzimin böcekte bulunan luciferin molekülü ile reaksiyona girmesiyle de ışık enerjisi ortaya çıkar.
Bu noktada, şu ilginç bilgiyi de paylaşmak gerekir: Lux ya da lucis Latincede ışık anlamına gelir. Lucifer ise 'ışık getiren' demektir. Bu kullanım da aynı kökten türemiştir, çünkü bu moleküller karanlıkta ışık üretmektedir.
