Onlar, yaşadıkları döneme maddi manevi anlamda damga vurarak iz bırakıp gittiler. Bugün, İslam âlimlerimizden Küçük Ali Haydar Efendi'yi hayırla yâd ediyoruz.
Çağdaşı ve Usûl-i Fıkıh müellifi Büyük Ali Haydar Efendi(1837-1903) ile karıştırılmaması için, yaşça küçük olması itibarıyla genellikle Küçük Ali Haydar Efendi(1853-1935) diye de anılmaktadır. Zira her ikisi de isimleri ve fıkha dair yaptıkları çalışmalar nedeniyle sürekli birbirleriyle karıştırılmış; ancak ölümlerinden sonra böyle bir karışıklığa meydan vermemek için bu şekilde bir ayrım yapılmıştır. Soyadı Kanunu’nun kabulünden sonra 1935 yılında, ölümünden birkaç ay önce, Arsebük soyadını almıştır.
Ali Haydar Efendi, Dardağanzâde Mehmet Emin Efendi’nin oğlu olup 24 Nisan 1853 yılında Batum’da doğmuştur. Babası, uzun yıllar İstanbul’da müderrislik yapmış, ilk Kanûn-i Esâsiyi hazırlayan heyette yer almış, Medine ve İzmir kadılığı görevlerinde bulunmuş ve Anadolu kazaskerliği yapmıştır.
Batum, Gürcistan
Ali Haydar Efendi’nin dedesi de Batum’un ileri gelenlerinden Osman Efendi’dir. Onun babası ise Ağa Hüseyin Paşa’nın yerine yeniçeri ağası olarak geçen, Aydın’ın Çine ilçesinden Ahmet Ağa’dır. Ahmet Ağa, İstanbul’a gelerek yeniçeri ocağına girmiş ve Ağa Hüseyin Paşa’nın yerine yeniçeri ağası olmuş, daha sonra ise bu görevden alınarak Batum’a gönderilmiş ve orada vefat etmiştir.
Diğer yandan çeşitli tarihlerde birçok nişan ve pâye almıştır. Nitekim 12 Teşrinisâni 1329/1913’de uzun süre yaptığı hizmetler münasebetiyle padişahın emriyle birinci rütbeden bir adet maarif nişanı almıştır.
Türkçe, Arapça ve Farsça bilen Ali Haydar Efendi, adliye nazırlığından ayrıldıktan sonra hayatının geri kalan kısmını evinde kitap telifiyle geçirmiş ve 14 Eylül 1935 Cumartesi gecesi İstanbul’da vefat etmiştir.
